FizykaII51201

508

kiego źwierciadełka (tak zwanego analizera), 'lecz ma barwę słabo purparową, jeśli to światło pada na pierwsze pod kątem polaryzacyi promieni żółtych; albowiem w tym przypadku skrajne promienie widma, niedoznające zupełnej polaryzacyi, odbijają się w części od analizera i sprawiają w oku czucie barwy uzupełniającej. Ilość niespolaryzowanego światła pomimo tego, że ono pod kątem zupełnej polaryzacyi pada, jest w ogólności tym większa, im większą moc załamywania światła posiada dało, albowiem wtedy kąt polaryzacyi jest większy, a przy większym kącie padania także ilość odbitego światła jest nierównie znaczniejsza.

Dalsza przyczyna, dla której światło spolaryzowane przy drugiem odbiciu nawet w razie najdokładniejszego ustawienia obu źwierciadełek w przyrządzie polaryzacyjnym nie całkiem znika, jest ta, iż część światła, odbijającego się nieregularnie ocl każdej powierzchni, zostaje zawsze niespolaryzowaną i dla tego od reflexyi na drugiem źwierciadełku całkiem usunąć się nie może. Ilość tego rozprószonego światła niespolaryzowanego rośnie z jasnością światła padającego, zkąd też pochodzi, że mocno oświetlone przedmioty w przyrządach polaryzacyjnych nigdy całkiem nie znikają.

Ponieważ weszło w zwyczaj płaszczyznę, n której promień światła odbić się musi, aby został spolaryzowanym, nazywać płaszczyzną polaryzacyi, a wyrażenie .,promień światła jest spolaryzowanym na płaszczyźnie ABC,¹¹ oznacza, iż on wskutek swego stanu polaryzacyi padłszy na przezroczystą tafelkę pod kątem zupełnej polaryzacyi, leżącym na płaszczyźnie do ABC prostopadłej, usuwa się całkiem od reflexyi i przez nią. prawie nie-osłabiony przechodzi; więc łatwo jest wynaleść płaszczyznę polaryzacyi danego promienia, gdy się go puści pod kątem padania = 54° 35' na czarne źwierciadło szklarnie i dochodzi położenia, wktórem on całkiem zgaśnie. Ta.płaszczy zna, która z płaszczyzną padania promieni w tem położeniu źwierciadła zamyka kąt prosty, jest w mowie będącą płaszczyzną polaryzacyjną.

Inny bardzo wygodny sposób odróżniania światła polaryzowanego od zwykłego i wynajdywania jego płaszczyzny polaryzacyjnej nastręcza nam tafelka turmalinowa, wyciosana z tego kryształu równoodległe do osi krystalograficznej. W tym