FizykaII62401

620

wywołać jeszcze mocniejsze napięcie elektryczne, niż było przed tein na krążku D', i t. d. postępując, zgęszczauie elektryczności coraz dalej do pewnej granicy posuwać, zatćm pierwotne bai -dzo słabe i dla tego na zwykłym elektroskopie niewidoczne napięcie uczynić znacznie widocznem. ,Na tej zasadzie polega du-plikator *), czyli zgęszczalńik podwójny (Benneta, Nicholsona i Bohnenbergera), z którym się opisana tu mauipulacya odbywa dla odkrycia bardzo słabych stopni napięcia elektrycznego na ciałach. Stosunek elektrycznego ładunku dolnej płytki, zostającej pod wpływem górnej, do tego jej ładunku, któryby bez tej górnej otrzymać mogła od ciała elektrycznego, zowiemy mocą zgęs/ćzania przyrządu. Ona musi być zależną od własności warstewki izolującej, która oddziela obydwa krążki kondenza-tora. i rośnie w miarę zmniejszania się. odległości tych krążków od siebie. Kondenzator naładuje się. przeto tem mocuićj, i® mniejsza jest grubość warstewki odosabniającej pomiędzy jeg° krążkami. Wszakże pewna granica tej grubości nie może tu być przekroczona, gdyż dla przyciągania panującego między pi'^ze" ciwnemi elektrycznościami, może ona być przebitą, skoro tylk° oj)ór, który stawi zostanie pokonanym. Że moc zagęszczania tak* że od rozległości powierzchni zetknięcia obu krążków zawisł® przekonał się Biess ^s"^?; na drodze doświadczenia, któryzualazl tćż, że ona nieco mniejszą jest na brzegach, niż ku środkowi krążków. Matematyczne wyrażenie na przybliżoną wart°^sC tej ilości nie trudno otrzymać, w przypuszczeniu, iż gęsto^-' ści warstw elektryczny cii na obu do siebie obróconych str°' nach krążków koudeuzatora są jednostajne, i tak samo,się także z elektrycznością na odwrotnej stronie, pierwszego krążka. Dajmv na to, że a jest ilość dodatniej elektryczności, ^lia' gromadzonej na krążku A, — b ilość ujemnej na krążku B. Oczy' wiście - b - nut, jeśli m jest tym ułamkiem właściwym, które go wartość rośnie, gdy odległość pomiędzy krążkami konclenza-tora pomniejsza się. Odosobniwszy krążek B i przyłożywszj

Grona Jourual I 275, tudzież Gilberta Annal. T. 9 str. 124. T- O str. 208. T. 17 str. 414. T. 42 str 376.

.**) Ilioss, Lchre toii dor Reibuugs Electricilat.

*■''*) Weiss, dor Coudensator.