FizykaII87401

868

Ciała bezbarwne jednakiej przeźroczystości mogą się rozmaicie zachowywać pod względem diatermanizmu i daleko mniej być diatermanicznemi, niż ciała barwne i mało co przeźrocze. Podczas gdy według doświadczeń Melloniego przezroczysta płytka soli kamiennej ze stu padających na nią promieni ciepła 92 3 przepuszcza; przez równo grubą płytkę ałunu, czystą jak woda źródlana, przechodzi ich tylko 12, a przeciwnie przez płytkę dymnego toposu takiej samej grubości 57. Witryol miedzi (siar-kan miedzi), tudzież szkło tlenkiem tego metalu na zielono zabarwione w połączeniu z odpowiednią warstwą wody, pomimo swojej przejrzystości powstrzymuje prawie wszystkie promienie ciepła. Z pomiędzy ciał krystalicznych, raniej więcej jednako przeźroczystych jak sól kamienna, spat wapienny, gips, kwas cytrynowy i ałun, jedne mniej, drugie więcej promieni ciepła pochłaniają; gdyż ilości przepuszczonych przez nie promieni ciepła mają się do siebie, jak liczby 92 : 62 : 20 : 15 : 12. Lecz także rodzaj tych promieni wywiera znaczny wpływ na diater-manizm rozmaitych ciał. Sól kamienna przepuszcza tak dobrze promienie ciepła, pochodzące od płomienia lampy, jak promienie rozżarzonego druta platynowego, lub kawałka metalu rozgrzanego do parę set stopni, albo kipiącej wody. Reszta zaś ciał działa rozmaicie na promienie, z tych różnych źródeł pochodzące, gdyż są w ogólności tem mniej diatermanicznemi, im niższą jest temperatura źródła, wysyłającego ciepło promieniste. Kawałek metalu, ogrzany tylko do-100° C, wysyła promienie, które prawie wcale nie przechodzą przez szkło, będące wszakże ciałem diatermanicznem dla promieni ciepła, pochodzącego ze źródła daleko wyższych temperatur; płytka zaś soli kamiennśj, równie gruba jak tamta szklarnia, przepuszcza z tych promieni, padających na nią, tak samo 923 odsetnych części, jak w razie otrzymywania promieni ciepła od gorejącej lampy. To osobliwsze zachowanie się ciał w obec promieni ciepła różnego rodzaju nazwał Melloni diałermansyą, czyli termochrosą (barwą ciepła), Pouillet zaś termanizmem. Ciała, posiadające tę własność, zo-wią się termonizującemi, a promienie z nich występujące promieniami zatermanzowanemi, podobnie jak promienie białego światła, padające na ciała barwne po przejściu przez nie także pewną barwę otrzymują i dla tego zabarwionemi zowią się. Dia-