.921
lorymetrem czyli cieplmomierzein nazwanego {Fig. 476). Jest to naczynie z poclwójnemi ścianami, miedzy któremi znajduje się
pewien odstęp, który potłuczonym śniegiem topniejącym zapełniony bywa, nałożywszy takiego samego lodu do wewnętrznego naczynia. Wodę ze śniegu przez topnienie powstającą, można wypuszczać z każdego oddziału przez rurki z kruczkami d i e. Lód zewnętrzny służy do powstrzymania wszelkiego wpływu obcego ciepła na temperaturę lodu, zawartego wewnątrz naczynia. Skoro ten ostatni prze-/'V>. 476. jął się całkiem temperaturą 0°,
wkłada się do śniegu w środku kalorymetru owe ciało, którego ciepło gatunkowe ma być ■oznaczone, wraz z termometrem i wyczekuje, póki ono do temperatury 0° nie wystygnie. Następnie po otworzeniu kurka e spuszcza się wodę, powstałą, z lodu wskutek oziębienia ciała ■o pewną ilość stopni, i waży ją najdokładniej. I-lości ciepła gatunkowego różnych ciał mają się. do siebie, jak ilości wagi lodu, który topią różne ciała, równej ilości wagi oziębiając się o tę sarnę ilość stopni. Dla dania przykładu niechaj żelazna kula dwukilogramowa, do 100° O ogrzana, topi tym sposobem 293 gramów lodu, ziębnąc aż do punktu 0°, t. j. do temperatury, wewnątrz tego naczynia panującej. Ponieważ ilość ciepła, którą jeden kilogram wody, mającej temperaturę 79°, oziębiając się do 0° oddaje na zewnątrz, właśnie co wystarcza do stopienia jednego kilogramu lodu, będącego już w temperaturze 0, więc dwa kilogramy wody 79 stopniowej, nalanej do kalorymetru, stopił} by tam dwa kilogramy lodu, a 2 kilogramy wody kipiącej (100° C) oczywiście 2530 gramów. Ciepło przeto gatunkowe żelaza tak się ma do ciepła gatunkowego wody, jak 293 do 2530, t. j. okazuje się = 0115. Rtęć posiada jeszcze mniejsze ciepfobranie, gdyż jej ciepło gatunkowe według Regna-ulta jest tylko = 0-03332 cz. ciepła gat. wody i dla tego to wła-
Fizyka T. II.
116