22
AFGANISTAN
tylko w dwóch okręgach, na wsch. w prow. Ghasni oraz na płd.-zach. w Seistanie. W pierwszym okręgu znajdujemy dwa nieco większe jeziora, są to jeziora Nawar oraz Ab-i-Istadah (Stojąca Woda). W przeciwstawieniu do tych jezior, które mają wody słodkie, jeziora Seistanu są słonemi. Jako zbiorniki wód jeziora te są bez wartości gospodarczej.
5. Flora i launa. Flora A. jest naogół biedną. Wyjątek stanowią tylko głęboko wcięte doliny krain górzystych, zasłonięte od silnych wiatrów górami i nawadniane rzekami, prowadzącemi wodę w przeciągu całego roku. Stoki gór niemal pozbawione są wszelkiej wegetacji. Najbogatsze zalesienie stwierdzono w Kafirystanie. W dolinach spotykamy wiecznie zielone dębyr, dzikie oliwki, drzewa kasztanowe, oraz winorośl dziko rosnącą. Spotykamy lasy świerkowe i cedrowe. Powyżej 3 ooo m przyłącza się do nich brzoza biała, powyżej zaś 4000 m wszelki drzewostan zanika zupełnie. W przeciwstawieniu do tego uprzywilejowanego afgańskiego okręgu pozostałe części kraju są naogół bardzo słabo zalesione, a nawet biedne w drzewostany. Jak widzimy, las zajmuje w A. stanowisko podrzędne.
W przeciwstawieniu do flory dziko rosnącej, rośliny uprawne przedstawiają dla A. bogactwo poważne. Wprawdzie obszar uprawny jest niewielki, ale tam, gdzie istnieje możność przeprowadzenia sztucznego nawodnienia, plony są obfite. Uprawia się pszenicę, proso, jęczmień, kukurydzę i miejscami nawet ryż; ponadto sieją groch i fasolę. Źródłem dobrobytu jest również silnie rozwinięte sadownictwo, które w zależności od okolicy daje jabłka, śliwy, wiśnie, morele, brzoskwinie, granaty, winogrona, figi, migdały, a nawet banany. Ponadto uprawia się szereg roślin o znaczeniu technicznem, a przedewszystkiem rycynus, asafedytę i marenę. W nowszych czasach zaczęto energicznie uprawiać bawełnę, która już daje pewne ilości włókna na wywóz. Podczas gdy sadownictwo jest najbardziej rozwinięte na północnym wschodzie kraju w dorzeczu Kabulu, to półn.-wsch., a mianowicie brama Heracka, jest najbardziej krainą rolniczą A.
Fauna dzika tego kraju jest bardzo biedną. Nieraz podróżować można w dzielnicach górskich całemi dniami, nie widząc ani jednego zwierzęcia. Natomiast przeciwstawić można bogaty stan zwierząt hodowlanych biednemu zwierzostanowi dzikiemu. Hodowla bydła, a w szczególności owiec, jest w wielu okręgach podstawą utrzymania ludności. Oprócz owiec i bydła trzeba jeszcze wymienić kozy, wielbłądy i konie, które również hodowane są przez plemiona koczownicze. Zobrazować cyfrowo tej ważnej dziedziny życia ekonomicznego nie możemy, gdyż żadne statystyki nie istnieją.
6. Ludność i religja. Człowiek. Różnorodność poglądów występuje silnie, gdy chodzi o ocenę liczby ludności. Podług danych angicl. liczba ludności określa się na 6 380 500. Inne źródła określają liczbę na około 8000000, opierając się na ocenie niemieckiego poselstwa w Kabulu z r. 1925. Ponieważ jednak dokładnych danych otrzymać nie można, liczbę ludności tego kraju ocenić należy na 6 do 10 milj. Wyróżnić można trzy wielkie grupy narodowościowe: irańską, indyjską i turecko-mongolską. Podstawową i rządzącą grupą są ludy pochodzenia irańskiego. Wyróżniamy w tej grupie 3 szczepy narodowe: 1) Afgańczyków (Patanów), 2) Tadżyków, 3) Pamiro-Tadżyków. Do drugiej grupy, indyjsko-aryjskiej, zaliczamy Kafirów. Trzecia grupa, turecko-mongolska obejmuje różne szczepy ludów: Czechar-Ajmak, Chezarej-czyków (Chazarów) oraz Uzbeków i Turkmenów.
Wyznanie: bezw zględnie przeważa ma-hometańskie, chociaż w dawniejszych czasach religją panującą we wsch. dzielnicach był buddyzm. Religją państwową i najpowszechniejszą jest mahometanizm sunnicki.
1. Osiedla, Istnieje w Afganistanie cały szereg miast niezmiernie starych, natomiast dużych miast w znaczeniu nowoczesnem niema wcale. Miasta tworzą jakgdyby wieniec otaczający kraj od północy, zachodu i południa. Rozpoczynając od północnego-wschodu, należą do tego szeregu miasta: Faisabad (8000 m.), Tasz-Kurgan (10 000 m.), Masar-i-Szerif (26000 m.), Balkh (20500 m.), Majmene (12000 m.), na zachodzie: Kuszk (6000 m.), Herat (121 000 mieszk.), Farach (10 000 m.) oraz na południu: Giriszk (10 000 m.) i Kandahar (60000 m.). Wyjątek pod względem położenia geograficznego stanowią dwa miasta wschodnie: stolica kraju Kabul (około 100 000 m.) i Ghasni (15000 m.), leżące w krajach wysokogórskich, wgłębi żyznych