Magazyn62301

31 f

8miu dziurkach miodnikowych; zalążków w komorach po 6—12, uczópionych na łożysku stórczącóm z kąta wewnętrznego; szyjka osiowa, krótka, ku górze zcieńczona; znamię 4rowkowe. Torebka 4łatowa, 4komorowa; o łatach pękających w szczycie ku wewnątrz, lub też mięsistawych i niepę-kających,— zawsze wielonasionowych. Nasiona kątowato-ner-kowate; ze skórką skorupkowatą i kropkowaną. Zarodek w osi białka mięsistego; listnie równowązko-jajowate, już jeden już obywa 2dzielne; rostek obły, górny.

Gat. 1.' R. ogrodowa [R. graveolens Lin.]. W. t. 24.— Podkrzewina ; z korzeniem drzewiastym i gałęzistym: z łodygą 1 */₂—3' wzniesioną, od odziomka gałęzistą, obłą i zarówno z resztą rośliny nagą; z gałęziami i gałązkami tęgiemi, wzniesiono-odstającemi, zarówno z liśćmi modrawo - zielone-mi a czarniawo kropkowanemi; z liśćmi naprzemianległymi, długoogonkowymi, w zarysie jajowatymi, ogrubnimi, przej-źrzysto-kropkowanymi, 2 lub 3 razy pierzastodzielnymi, stopniowo ku górze przechodzącymi w przysadki, — o łatkach pierwszego rzędu również ogonkowych, a reszcie bezogonko-wych a nawet i zbiegających, przewrotnie jajowato-łopatko-watych, prawie-równych, tępo zaokrąglonych w końcu, cało-brzegich i tylko w końcach niewyraźnie - karbkowanych, z których— boczne więcćj podługowate, końcowe bardzićj przewrotnie-jajowatę, wszystkie zaś klinowate: z podbaldasz-kiem nieumiarowo-widlastodzielnym, wielokwiatkowym,— o przysadkach równowązko - lancetowatych; z kwiatkami żółto-zielonawymi, małymi,— o łatkach kielicha jajowato - lancetowatych,— płatkach warzęchowato - wklęsłych, w brzegu już całkich już ząbkowanych już zatokowo - kędzierzawych, — pręcikach odstających,—.jajniku od licznych pokrywających go okrągławych gruczołków jakby - marsżczkowanym, — a szyjce krótszej od pręcików: z torebką o łatach zaokrąglonych i wystających, wielonasionową. — Pospolita na miej¹ scach skwarnych i kamienistych w całćj Europie południowej, a u nas po ogrodach chodowana; kwitnie od czerwca do sierpnia.

Tyle słynna w starożytności jako lek, jeszcze i dziś czasami dostar cza ziela i nasion Kuty— berba et semina Rutae nader pobudzających, wzmacniających nerwy i żołądek, pędzących wiatry, wzniecających poty, oraz zabezpieczających od zaraźliwych chorób; którśj gok świćży, ma być wybornym środkiem w czkawce.