356
2—4’, gruba, kątowata, zwykle pojedyncza. Liżcie mięsista-we, często i parowo- a wyższe 2- lub niekiedy 4-parowo-pićrzaste— w listki naprzemianlcgłe, prawie - bezegonkowe, 1 'li—3" i y,—i 'fi', całobrzcgie, spodem modrawo - zielone; z których dólne jajowate tępe i w ciernik zakończone, a wyższe podłużnie - jajowate albo lancetowate i ostre lub ciernisto kończyste; z przylistkami 3kątnie-półstrzalkowatymi, często prawie-całobrzegiini, lub wcinano - pilkowanymi, często z cisą plamką; z wąsem na końcu ogonka głównego bardzo skróconym i pojedynczym. Kwiatów po 2 lub 3 a czasem i 6 w kątach liści, bezszypułeczkowych, prawie-istronnie wzniesionych, mocnój i mifćj woni, białych lub błękitnawych, z plamką czarną prawie-aksamitowatą na każdóm skrzydełku, dość dużych,— o kielicha ząbkach lancetowatych i kończy-stych. Łupina oblawo-ściśuiona, 2—4" długa, gruba, guziczku wana, skórzasta, czarniawa albo zielona, zewnątrz osłana wełną splątaną. Nasion zaś w niej 2do4ch, wielkich, podłuż-nie-jajowato rozpłasczonych, białawych, żółtawych lub ciso-rudawych; ze znaczkiem na grubszym końcu.— Dziki ponad morzem kaspijskićm, dziś rozpowszechniony po calćj Europie i Azyi, jako ziarno gospodarskie miejscami na wielką stopę uprawiany; kwitnie od czerwca do sierpnia.
Od najdawniejszych czasów, zn&nóin jest; użycie lókarskie nasion Boba— semina Fabao, używanych w postaci maki bob owij— fti rinaFabarum na obkłady odmiękczające; lecz dziś dużo już rzadziój
niż z Fatoli.
RODZAJ 275. Famta fl*łmseolus Lin.].— Kielich dzwonkowaty albo prawie-rurkowaty, w końcu 4- lub 5-wręb-ny przez rozszczćpanie lalki górnej. Korony żagielek okrą-głuwy, odgięto-ruztwarty lub tćż skręcony, w podstawie zwężony, w obu brzegach jakby - uszeczkowaty błonką wgiętą, środkiem nagi, albo w podłuż z 2ma nabrzękłośeiami często schodzącemi się; skrzydełka przewrotnie-jajowate lub pudłu* . gowate, ponad paznogeiem spojone z łódką, a wiórzchołkami ponad nią schodzące się; łódka równa albo dłuższa od ża-gielka, przewrotnie-jajowata, kończysto-dzióbata w wićrzchoł-ku— w dzióbek śrubowato skręcony. Pręcików 10, 2wiąz-kowych przez uwolnienie naprzeciwżagielkowego, ponad podstawą kolankowatą z przyrostkiem. Krążek dzierżący pochewkę. Jajnik prawie - trzonkowy, wielozalążkowy; szyjka skręcona wraz z łódką, w podstawie szydłowata, ponad połową zaś chrząstkowata i nieco rozszórzona, a tuż pod znamieniem spodem brodata; znamię ogrubnie, w podstawie rzę-sowane, mniej więcej ukośne. Łupina równowązka albo sićr-powata, obława lub tćż mniej więcćj ściśniona. Nasion znaczek mały, podłużny, nagi lub z przypępiem cienkim i błon-kowatćm.