Magazyn615

ROZDZIAŁ I.

ZARYS ANATOMICZNO - FIZJOLOGICZNY KOZY.

1. BUDOWA CIAŁA KOZY.

a) KOŚCIEC.

Badając kościec kozy domowej już na pierwszy rzut oka zauważymy, że kości tego przeżuwacza są na ogół ogólna cha-nieco cieńsze, niż u pokrewnej owcy, ale za to ma- rakterystyka sywniejsze i mocniej ze sobą związane. Wybitny roz- kośćca. wój kończyn i charakter ich budowy świadczy o kształtowaniu się tegc gatunku w swym rozwoju ewolucyjnym w ciężkich warunkach bytowania, w terenie górzystym i wśród licznych niebezpieczeństw, jakie w tych warunkach zewsząd czyhają. Ucieczka w porę oraz prężny skok bywa niejednokrotnie jedynym sposobem ratunku wobec ataku ze strony drapieżcy. Stąd znaczny rozwój nie tylko kończyny u kóz, ale również i pojemności klatki piersiowej. Cechuje też kościec kozy pewne przebudowanie kończyn tylnych, co jest charakterystyczne dla zwierząt górskiego pochodzenia. Cechę wspomnianą, koza domowa, dzięki odpowiedniej selekcji i zmiany warunków bytowania, stopniowo zatraca.

Kość czołowa czaszki kozy jest silnie uwydatniona c_zaszk_a (typ. brachicefalny) ; profil kości nosowych prosty ^z Sl rzadko wypukły, a nawet czasem cokolwiek zaklęsły. Kości nosowe u kozy bywają przy tym szersze i krótsze, niż u owcy.

Na części twarzowej czaszki kozy brak dołów łzowych, leżących przed oczodołami owiec. Pojemność czaszki kozy domowej (części puszkowej) wynosi średnio 117 do 135 cnr (według Klatta).

Rogi bywają u obojga płci lub też brak ich zupełnie.    .

Są one szczelnie osadzone na kostnych wyrostkach kości rogowej, po bokach mocno ścieśnione, w przecięciu poprzecznym szersze, niż w podłużnym. Przeważnie bywają chropowate