page0048

40

Saxonija

sarskiej, rząd uważać będzie za rzecz dla Saxonii niebezpieczną przyjęcie tejże konstytucyi. Atoli powszechny odgłos kraju obstawał koniecznie za niezwłocznem je;, przyjęciem, agitacya z teg'o powodu na wszystkich punktach wywołana objawiała się przez stosowne adressy, petycyje, wysyłanie depu-tacyi i t. p. Stronnictwo republikańskie, korzystając z okoliczności, usiłowało wywołać poruszenie w stolicy, w tej chwili z wojska ogpłoconej. Król sądząc się osobiście zagrożonym, schronił się do Konigstein, a pewna liczba członków rozwiązanego sejmu, znajdujących się w Dreźnie, ustanowiła rząd tymyczasowy. Wkrótce powstała walka między zbuntowanemi tłumami a wojskiem rządowem; trwała ona przeszło tydzień; lecz interwencyja posiłkowego korpusu pruskiego zakończyła ją na korzyść rządu królewskiego. Członkowie rządu tymczasowego umknęli i przystąpiono do licznych aresztowań. Osoby skompromitowane w tych wypadkach, po mniej więcej długiem ich zatrzymaniu, wytrzymawszy karę na którą były skazane, zostały na wolność wypuszczone lub ułaskawione. Rząd saski ściśle się zjednoczył z rządem pruskim; podobnie jak on odwołał deputowanych swoich z Frankfurtu, a wyprawił reprezentantów na konferencyją do Berlina, ułożoną przez rządy pruski, saski i hanowerski, dla porozumienia się co do mającej się nadać Niemcom konstytucyi. Ale nie korzystał wcale ze zwycięztwa odniesionego nad krańcowe m stronnictwem, aby uicec się do gwałtu i zniweczyć młodą konstytucję krajową. Prawodawstwo z roku poprzedzającego zachowało moc swoją: sąd zajmował się ciągle sądzeniem spraw prassowych i niedozwolonych stowarzyszeń, a wybory na sejm zebrać się mający w jesieni 1849 r. odbyły się według prawa wyborczego z r. 1848. Jedynym środkiem przeciwnym duchowi konstytucyi, było przedłużenie stanu wojennego w stolicy, jej przyległosciach i w okręgu Erzgebirge, lecz środek ten usprawiedliwiały okoliczności, podobnie jak i wyraźnie republikańskie dążenia stowarzyszeń zwanych patryjotyeznemi dostatecznie spowodowały ogólne ich zabronienie. Nowe izby, rozpocząwszy w Listopadzie sw oje posiedzenia, dostarczyły rządowi większości skłonnej do wspierania go w umiarkowanej lecz liberalnej, i postępowej polityce. Panujący w nich żywioł konserwacyjno-liberalny, nie dopuścił do nadużyć, jakich widownią był sejm poprzedzający, a rząd zdołał przedstawić ciału prawodawczemu szereg praw, zdolnych utrwalić porządek i zarazem publiczne swohody. Lecz gdy w ciągu roku 1850 izby objawiły zamiar oparcia się przywróceniu związku germańskiego, takiego jaki istniał przed rokiem 1848, rząd musiał jeszcze raz iżby rozwiązać, w chwili właśnie, gdy izba druga naradzała się nad projektem o pożyczce 16 miljonów^r talarów, na pokrycie wydatków nadzwyczajnych, wynikłych z budowy dróg żelaznych. Wybory do now^rego sejmu odbyły się już nie według prawa z r. 1848, jakby to mieć chciała konstytucyja, lecz zgodnie z dawnem prawodawstwem, tak, że rząd zwołał stany według ich składu przed-rewolucyjnego. Zgromadziły się one 15 Lipca, ale wielu członków, poczytując swe mandaty za nieważne, podało sio do dymissyi, a senat uniwersytetu Lipskiego przystąpił do tej oppozycyjnej manifestacyi, odmawiając wybrania deputowanego do izby pierwszej. Niemniej jednak zebrani w Dreźnie deputowani, uznali swą kompetencyją i odwołali prawo wyborcze z r. 1848, równie jak i prawo które w tym samym roku zmeodyfikowało skład sejmu. Prócz tego zmienili rozmaite postanowienia konstytucyi z r. 1831, w zamiarze zaopatrzenia rządu w rozleglejszą władzę. Król Fryderyk August udał się był w^r r. 1854 do Monachium w odwiedziny do siostrzeńca swojego, króla Bawarskiego, i wracał do Drezna; konie go uniosły, powóz przewrócił się. Król