DZIEJE ASYRJI 67
się z serc ludów, podeptanych przez asyryjskiego despotę. Oto kilka urywków w wolnym przekładzie z hebrajskiego (N a h 3):
III. 1 „Biada ci, miasto krwiożercze,
pełne oszustwa, rabunku i mordu 1 —
2 Świst biczów, turkot kół, tentent rumaków; podskakują wozy; — 3 — rycerze na koniach; miecze sieją błyskawice; połyskują oszczepy; mnóstwo poległych, pełno trupów, ciała bez liczby...
5 Oto Ja się zabiorę do ciebie, — mówi Jahwe Zastępów — zedrę Ja z ócz twoich zasłonę,
pokażę twą sromotę ludom i królestwom;
6 obrzucę cię kałem i zbeszczeszczę ciebie, i uczynię z ciebie jakby widowisko.
7 Kto cię obaczy, wstrętnie się odwróci, mówiąc:
Zburzona Niniwe! Któż nad nią zapłacze? skądże i gdzie dla niej wziąć pocieszyciela ?’...
11 Upoisz się, i ciemność cię otoczy; będziesz uciekała przed nieprzyjacielem.
12 Wszystkie twierdze twoje — jakby figi wczesne; gdy je wstrząśniesz, padają w usta zgłodniałemu.
13 Oto twój naród popadł w zniewieściałość; bramy twego kraju otwarły się wrogom,
a ogień ze szczętem pożarł twe zawory...
18 Twoi wodzowie spali, o królu z Aśśur, twa szlachta drzemała; twój lud po górach rozprószon, i nikt go nie zbierze.
19 Niemasz lekarstwa na twoje zniszczenie, cios twój nieuleczalny. Wszyscy, co usłyszą o tobie, uderzą w dłoń nad tobą; —
bo na kogóż to twoja złość się nie wylała?“
RZUT OKA NA CAŁOSC. Prawdziwie zapytać się można z prorokiem: Na kogóż to nie wylała się złość Asyrji w jej dziejach? Niema jednego narodu w całej Azji Przedniej, któregoby ona nie zwalczała, nie rabowała, nie ujarzmiała (zob. mapę na” końcu). Babilonja, Chaldea, Elam, Madaj, Namri, Parsu, Guti, Mannaj, Nairi, Armenja, Kummuh, Hanigalbat, Musri, Bit 'Adini, Patin, Hetyci, Aramejczycy w całej Syrji, Fenicja i Filistea, Izrael i Juda, Moab, Ammon i Edom, ba nawet odległy Egipt i daleka Arabja poczuły na sobie jej jarzmo i jej okrucieństwa. Między narodami Wschodu niemasz żadnego, któryby obok swych zbrodni nie miał przynajmniej jakich takich czynów moralnych i dodatnich za sobą. Egiptowi naprzykład i Babilonji zawdzięczamy naukę, sztukę, pismo i różne wynalazki; — Asyrja zaś, prócz militaryzmu, nie zdobyła się prawie na nic oryginalnego, bo wszystko przyswoiła sobie tylko
5*