~ 74 -
Przyczyny pożaru, o ile dają się wyśledzić, okazują w największej części winę ludzką, bądź bezpośrednią złą wolę, bądź niedbalstwo i lekkemyślne „igranie z ogniem*.
Środki ochronne od pożaru winny być przeto skierowane przeciw temu czynnikowi, który wprost złą wolą albo przynajmniej brakiem dobrej woli nazwiemy. Te zaś polegają przedewszysttiem na obezwładnieniu albo przynajmniej utrudnieniu działania złej woli, polepszeniem policji bezpieczeństwa od ognia, zaprowadzeniem straży ogniowych w miasteczkach i gminach, usunięciem ze skupionych siedzib ludzkich materyałów łatwo zapalnych, wzbronieniem bezwarun-kowem strzech słomianych, izb kurnych po wsiach, budowli drewnianych lub krytych gontami po miastach l) zaprowadzeniem obowiąz-kowem publicznych wodozbiorów w miastach i osadach odległych od rzek lub jezior, nakoniec pilniejszym niż dotąd przestrzeganiem przepisów' ostrożności od ognia, ściślejszą represyą tegoż rodzaju wykroczeń.
Przeciwko bezpośredniej złej woli jak przeciw niszczącym żywiołom, zwykło środki policyjne nie wystarczają. Trzeba ją ubez-władnie odjęciem jej pobudek a to w mniemaniu, żo dotknąć może tego, kto jest przedmiotem jej złości. Środek tqr— ubezpieczeniem od ognia zwany, znanym jest i upowszechnionym w każdym kraju ucywilizowanym; lecz skutecznym może się stać dopiero wtenczas, gdy będzie powszechnym, bezwarunkowym, gdy nie będzie budowli, ruchomości podległych działaniu ognia, któreby nie zostały asekurowane. W tern tkwi błąd zasady wolnej asekuracyi, jakkolwiek pozornie, podług ogólnych zasad ekonomiki, prawidłowej, że pomija z uwagi ogólną właściwość żywiołu, który jest powodem ubezpieczenia. Wolne jest
') Jeszcze w roku 1316 Postanowienie Namiestnika Królewskiego d. 3 Lutego wzbroniło bezwarunkowo wszelkich budowli drewnianych, lub krytych materyałom nie ogniotrwałym, w obrębie okopów m. Warszawy i przedmieścia Pragi. Po latach szesnastu gdy miasto znacznie się zbudowało, zakaz stawiania domów drewnianych (z wyjątkiem pewnych ulic oraz budowli fabrycznych) cofnięty został postanowieniem Rady Administracyjnej dnia 17 Czerwca 1832 roku. Jeszcze przed dwoma Jaty na wielu ulicach miasta budowano domy drewniane; ostatnio nawet wydane prze pisy roku 1380 utrzymują przy wielu nicpodrzędnych ulicach tc budowle, bezpeczeństwu i prawidłowej policji budowlanćj wielkiego miasta przeciwno.