page0090

ZAGADNIENIA OGÓLNE

etymologicznego nazw geograficznych Śląska". Po jego śmierci „Słownik" był kontynuowany przez H. Borka, obecnie przez S. Sochacką. Ukazało się łącznie 7 tomów (do Mie-). S. Rospond wydał też „Słownik etymologiczny miast i gmin PRL" (1984). Z jego inicjatywy i w myśl stworzonej przez niego metody stratygraficznej podjęto prace nad słowiańskim atlasem toponimicznym na szerszym forum słowiańskim, przy udziale czeskich i niemieckich onomastów. Obecnie inicjatywę przejęli onomaści czescy i niemieccy. S. Rospond zainicjował też badania onomastyczne nad nazewnictwem śląskim w opolskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej i w Instytucie Śląskim. Kontynuował je w Opolu H. Borek, autor prac o zachodniosłowiariskich nazwach miejscowych na -m- i nazwach rzecznych basenu Odry (redakcja „Hydronimii Odry", 1983) oraz wielu książek i artykułów dotyczących geograficznego nazewnictwa Śląska, a z zakresu antroponimii — książek o nazwiskach mieszkańców Bytomia.

W latach 70. nowe centrum onomastyczne powstało w Gdańsku z inicjatywy H. Górnowicza. Podjęto tu szeroko zakrojone prace nad regionalnymi nazwami miejscowymi, terenowymi i wodnymi. Ukazało się 14 tomów wydawnictwa seryjnego „Pomorskie Monografie Topo-nomastyczne", w których objaśnione zostały nazwy miejscowe, terenowe i wodne Pomorza. Sam założyciel opublikował w tej serii książkę o toponimii Powiśla Gdańskiego i powiatu starogardzkiego. Kontynuatorami inicjatyw H. Górnowicza są E. Breza i J. Treder, autorzy licznych prac z zakresu toponimii i antroponimii tego regionu.

Nazwy rzeczne stały się przedmiotem badań prowadzonych w Warszawie w Instytucie Słowianoznawstwa (obecnie Slawistyki) PAN, gdzie opracowano „Hydronimię Wisły" (wykaz nazw, 1965) oraz kilka monografii: dorzeczy Sanu, Warty i Pomorza między Wisłą a Odrą. Badania prowadzone następnie w Pracowni Onomastyki Słowiańskiej, kierowanej przez E. Rzetelską-Feleszko, koncentrowały się na nazwach miejscowych Pomorza Zachodniego i toponimii Mazowsza (nazwy terenowe i rzeczne). W ośrodku tym prowadzono też prace nad etnogenezą Słowian, z wykorzystaniem danych z zakresu hydronimii, etnonimii i antroponimii (Popowska-Taborska 1991). W Instytucie Slawistyki PAN podjęto też prace nad nazwami ulic Warszawy i innych miast, które zaowocowały opracowaniem polskiej toponimii miejskiej (Handke 1992).

W innych ośrodkach uniwersyteckich tylko poszczególni autorzy podejmowali tematykę onomastyczną. W Łodzi powstała jedna z pierwszych regionalnych monografii o nazwach miejscowych i o nazwiskach (Mączyriski 1970), prowadzone są, i publikowane, prace nad