page0091

85

faktu naprowadza na stan ekonomiczny wcale niezadawalniający naszej ludności wiejskiej zakordonem, zostający bezwątpienia w związku z niedostatecznie rozwiniętym przemysłem, który otwartej konkurencji cudzoziemskiej wytrzymać nie lest w stanie, z drugiej atoli strony, demoralizującym wpływem obcokrajowego otoczenia, namową agentów emigracyjnych wyzyskujących dobroduszną łatwowierność naszego ludu, podszeptami, które w Prusach ze względów politycznych chętnie może u władz rządowych bywają widziane, W następstwie zaś tego, rozważenie stanu rzeczy skłaniać powinno społeczność krajowa do obmyślenia środków zaradczych, jakowe polegają, z jednej strony na możebnem polepszeniu bytu ekonomicznego tej ludności z drugiej na właśeiwem skierowaniu wyehodźtwa z niektórych ubogich a przeludnionych okolic zachodnich, za Bug i Niemen, do-ką,d potrafiła już utorować sobie drogę zabiegła kolonizacya germańska.    ,

Szukając skazo wek stanu ekonomicznego w głów nych danych ruchu ludności w naszym kraju, widzimy podobne ogołowi Europy zjawisko, ciągłego ubytku ilości urodzeń, przy zmniejszającej się mniej więcej równolegle śmiertelności- Na początku bieżącego wieku nćj wykazuje w samym Nowym Jorku 9620 polaków. W r. 1871 emigrowało z Poznańskiego tylko 298, w roku 1878 : 3233 osób, r. 1879 : 3379, r. 1880 : 10174. Ogółem od r. 1871 Poznańskie straciło w ten sposób 72829 mieszkańców.

O rozmiarach wyehodźtwa z Galicyi sądzić można z następujących cyfr: ludność tej prowincyi pod koniec r. 1879 obliczona podług prze wyżki urodzonych nad zmarłemi wynosić miała 0258811, tymczasem spis ludności w rok potem wykazał rzeczywistej ludności tylko 5951954. Ponieważ w ciągu roku 1880 ludność wcale się nie zmniejszyła, więc przeszło 300000 galieyan musiało się znajdować poza obrębem swojćj prowincyi, w innych krajach koronnych lub na obczyźnie. Ponieważ ludność ta jest przeważnie rolnicza, mało usposobiona do wędrówek, którą to skłonnością odznaczają się raczćj mieszkańcy miast handlowych, okolic nadmorskich i t. p. gdy więc decydują się opuszczać ziemię rodzinną, to już z zamiarem stałego przesiedlenia. Można więc przyjąć za prawdopodobne, że przynajmniej 150 do 200 tysięcy mieszkańców w Galicyi emigrowało w ciągu czasu który upłynął pomiędzy ostatnim a przedostatnim spisem (r. 1869—81). Wykazy urzędowe liczą od r. 1872—80 z całej Przędli ta wii tylko 65509 wychodźców 2 czego w Galicyi zaledwie 13000 (?).

http://rcin.org.pl .