page0204

196 Summa teologiczna

wnym; w pierwszem zaś stworzeniu natury nie szuka się cudu, lecz tego co się zgadza z naturą rzeczy.

I dlatego należy powiedzieć, że ruch na niebie jest dwojaki. Jeden ruch, wspólny dla całego nieba, który powoduje dzień i noc, i wydaje się, że ten ruch powstał pierwszego dnia. Drugim zaś ruchem jest ten, który się rozróżnia przez różne ciała, a według ich ruchów powstaje rozróżnienie wzajemne dni, miesięcy i lat. I dlatego pierwszego dnia jest tylko wzmianka o rozróżnieniu dnia i nocy, które powstaje przez ruch ogólny. Czwartego zaś dnia jest wzmianka o różnorodności dni i czasów i lat, gdy się mówi niech będą na czasy i dni i lata, a ta różnorodność powstaje przez poszczególne ruchy.

Odpowiedź na czwarty zarzut. Według Augustyna brak formy nie wyprzedził nadania formy co do trwania. Stąd trzeba powiedzieć, że przez powstanie światła rozumie się nadanie formy stworzeniu duchowemu, jednak nie formy udoskonalonej przez chwałę, z którą żadne nie zostało stworzone, lecz takiej, która jest udoskonalona przez łaskę, w której zostało stworzone, jak powiedziano (R. LXI1, par. 3). Przez to więc światło dokonał się rozdział od ciemności to znaczy od nieufor-mowania innego stworzenia. Albo też, jeśli wszelkie stworzenie naraz otrzymało formę, powstało rozróżnienie od ciemności duchowych, nie tych, które wtedy były (gdyż djabeł nie został stworzony złym), lecz tych, które Bóg przewidział, że będą istnieć.

http://rcin.org.pl