page0207

199

Rogowiec — Rogowski

dobną, rozłam w kierunku długości drzazgowaty, w kierunku zaś poprzecznym muszlowy; rogowiec muszlowy z odłamem płasko-muszlowym; i rogowiec łupliwy. Ostatnie dwie odmiany znajdują się w postaci żył w dawniejszych formaeyjach, a także stanowią główną część składową niektórych porfirów, jakich szczególnie piękne przykłady widać w Elfdale, w Szwecyi. Niektóre rogowce dają się pięknie polerować i dla tego bywają obrabiane podobnie jak agat (ob.).

Rogówka (cornea albo cornea pellucida), jest to przezroczysta przednia część gałki ocznej, która w postaci odcinka kuli mniejszej na kulistej gałce ocznej jest osadzona; jest ona błoną mocną i ścisłą, a przytem sprężystą, giętka i zupełnie przezroczystą. Pow.erzchnia zewnętrzna rogówki jest powleczona bardzo cienką i delikatną błoną łączną oka. wewnętrzna zaś oblana płynem wodnistym, znajdującym się w przedniej jamie oka. Rogówka jest jedynym środkiem, zapomocą którego promienie światła dostają się wewnątrz oka i od niej po raz pierwszy są załamane. Grubość jej wynosi około 1 milimetra. Z chorób, którym rogówka podlega, wspomniemy zapalenie rogówki (keratifis), plamy na rogówce okazujące sic zwykle po zapaleniu w skutek nagromadzenia się ciał nieprzezroczystych w massie rogówki; wrzody rogówki, które często pozbawiają rogówkę przezroczystości albo dają początek tak zwanej przetoce (fistula) rogówki, a w końcu mogą być przyczyną zupełnego zepsucia i wypłynięcia oka.

Rogówki, toż samo prawie co dzisiejsze krynoliny. Była to spódnica płócienna na trzech obręczach wielorybich obszyta: pierwsza z nich była w pasie, druga równo z kolanami, trzecia w pół łydki Panie strojące się brały na spód spódnicę maieryjalną, na mą kładły rogówkę, a tę przykrywały wielką suknią i dłuższą, jaka była w modzie W rogówkach wszędzie było ciasno: dwie damy w obszerniej karecie zaledwie mogły się pomieścić; w największym fotelu żadna zasiąść wygodnie me była w stanie, tylko półbokiem i to na rożku. Za Augusta III tylko szlachciankom wolno było chodzić w rogówkach: za Stanisława Augusta używano je jeszcze na wystąpienia uroczyste.    K. Wl. W.

RogOWO, miasteczko w wielkiem księztwie Poznańskiem, powiecie Mogil-nicktm nad jeziorami Zioło i Rogów położone, w r. 1837 liczyło ogółem 450 głów ludności; zostaje w posiadaniu prywatnem, ma kościół katolicki parafijal-i synagogę. Mieszkańcy trudnią się uprawą roli. Odbywają się tu 4 dorocznie jarmarki kramne, na bydło i konie. Odległe od Mogilna mil 3‘/₂ od Bydgoszczy 8y_a od Poznania 10y₂.

RogOWO, jezioro w wielkiem księztwie Poznańskiem, w części zachodniej powiatu Mogilnickiego położone.

ROgOWiki (Maciej), rotmistrz wojsk polskich, za czasów koufederacyi barskiej, następnie z innymi Polakami wałczył w Stanach Zjednoczonych w Ameryce, razem z T. Kościuszką i Kazimierzem Puławskim, o których dużo podał szczegółów, wprawdzie zaprzeczanej wiarogodności, opowiadając bywałe i niebywałe o nich wypadki. Powróciwszy złam^fad do rodzinnego kraju, bił się i w następnych wojnach Rzeczypospolitej, był w 1794 r. pod Dubienką. Poczerń osiadł na wsi i zakończył życie 1828 r. Zostawił po sobie pamiętniki w rękopiśmie, pod tytułem: Relaci/ja wypadków, hfórych W młodości mojej byłem aktorem lub Świadkiem. Konstanty Gaszyński wynalazłszy ten rękopism luho znacznie uszkodzony, bo początku i końca brakło, ogłosił go drukiem, pod tytułem: Resztki pamiętników )lacieja Rogowskiego, rotmistrza konfede-racyi barskiej, poprzedzone przedmową (Paryż, 1847, w 8-ce). Rogowski