220
Summa teologiczna
§ 2. CZY PRZYCZYNA STWORZENIA CIAŁ ŚWIECĄCYCH JEST ODPOWIEDNIO PODANA.
Do drugiego paragrafu tak przystępujemy :
Zarzut pierwszy. Wydaje się, że przyczyna stworzenia ciał świecących nie jest odpowiednio podana. Powiedziano bowiem Jer. X, 2: znamion niebieskich nie bójcie się, których się boją poganie. Zatem nie zostały ciała świecące stworzone na to, by były znakami.
Zarzut drugi. Znak przeciwstawia się przyczynie. Lecz ciała świecące są przyczyną tego, co się dzieje tu na ziemi. A zatem nie są znakami.
Zarzut trzeci. Oprócz tego rozróżnienie czasów i-diii zaczęło się od pierwszego dnia. Zatem ciała świecące nie zostały uczynione na czasy jak na dni i lata, to znaczy celem ich rozróżnienia.
Zarzut czwarty. Oprócz tego nic nie zostaje uczynione dla czegoś niższego od siebie, gdyż cel jest wyższy od środków do celu. (Topie. III, 1). Lecz ciała świecące są wyższe od ziemi. Nie zostały zatem uczynione na to, by oświecały ziemię.
Zarzut piąty. Oprócz tego księżyc nie rządzi nocą, gdy jest na nowiu. Jest zaś prawdopodobne, że księżyc został w tej fazie stworzony, od niej bowiem ludzie zaczynają liczyc. Księżyc zatem nie został stworzony na to, by rządził nocą.
Lecz przeciw temu wystarcza powaga Pisma św.
Odpowiadam, że jak powyżej powiedziano (R. LXV, 2), można powiedzieć, że jakieś stworzenie zostało uczynione albo dla właściwego sobie czynu, albo dla innego stworzenia, albo dla całego wszechświata, albo dla chwały bożej. Lecz Mojżesz dla odwiedzenia ludu od bałwochwalstwa, wspomniał tylko o tej przyczynie, dla której te ciała zostały uczynione dla pożytku ludzi. Stącj powiedziano w Ks. Powt. Prawa IV, 19: abyś też snąć podniósłszy oczy ku niebu, na widok słońca i księżyca i wszystkich gwiazd niebieskich, uwiedziony błędem, nie kłaniał się im. i nie służył, bo stworzył je Pan, Bóg twój, na pożytek dla wszystkich narodów.
Ten pożytek zaś tłumaczy na początku Księgi Rodzaju w trojaki sposób. Po pierwsze bowiem pożytek ciał świecących odnosi