page0283

I ,M 1’1'IM )KLE8. 277

czycy bogacą ciągle wiedze ludzką przez nowe odkrycia astronomiczne, matematyczne, fizyologiczne i medyczne, uczniowie Parme-nidesa zamilkli, prześcignieni w dialektyce, jedynćj swój specyalności, przez Sofistów. Ale pozostał dogmat o jednym Bycie, ożywiający wszystkie szkoły następne. Każdy z późniejszych filozofów i teologów jemu coś zawdzięcza. Platon zarówno, jak Arystoteles, pierwsi ojcowie kościoła i najnowsi ontologiści, posługiwali się głębokiemi dystynkeyami, które wprowadził do pojęcia Bytu wielki Eleata. Nawet atomiści i materyaliści po swojemu przerobili teoryą odwiecznego, niezmiennego Bytu; może nawet pierwsi poznali się na wartości tćj metafizyki, jeżeli prawda .jest, że Leucypp był uczniem Zenona. Zanim jednak przejdziemy do tego niezwykłego myśliciela, słuszna abyśmy uczcili pamięć genialnego człowieka, który w życiu swojem i pismach połączył wszystkie zdobycze grecko-włoskićj eywilizacyi V. stulecia i jest jej przedstawicielem najwszechstronniejszym.

Na stromem, skalistem wzgórzu, rozsiadło się dzisiejsze Gir-g e n t i, pół mili od morza, gdzie stała niegdyś akropola dawnego Akragantu (Agrigentum). W dzień pogodny, widać w dali na południowym horyzoncie, jakoby blade pasmo chmur; to wybrzeże

^!) Literaturę nowszą zob. w dziełach t) ber w ega i Zellera. Resztki poezyi Empedoklesa po Sturz’u (1805) i Karstenie (1838) wyd na nowo Teodor Bergk w Po et. lyr. graeci. Lipsk 1843 (4^-e wyd. 1878). Zebrał i objaśnił je także Muli ach w Iragm. Philos. Graecor. Paryż 1860 Tom I. Z licznych rozpraw i artykułów po różnych czasopismach teologicz. fdoz., wymieniam oprócz Gladischa, Empedokles und die Aegypter. Lipsk 1858, z najnowszych Schlaegera., Empedokles cjuatcnus Heraclitum secutus est. Eisenach 1878. Kern, J-.mpedoclcs und die Orphiker (Archiv Jit) Gcsth. der Philos. Tom I. Berlin 1888).

http://rcin.org.pl