page0290

»82

Rosenbergowie

tom I, str. 183, 185 i 191). Ul ryk oprócz starszego syna Henryka, którego stracił w czasie wojen husyckich i młodszego Jana, który po mm majątki odziedziczył, miał jeszcze córkę Bertę, urodzoną w r. 1424 z której imieniem Balbinus (w Miscellanea historica regni Bohemiae, 1670, księga trzecia) połączył tradycyją o Białej damie. Biała dama (Weisse Frau) dzięki fantazyi ludowej i łatwowierności kionikarzy, postać na wpół mityczna, jakiś duch opiekuńczy domu Rosenbarków (Encyhl. powsz. tom IH, str. 377) ukazująca się na zamkach Rosenberg i Nruhaus w stanowczych chwilach życia, ilekroć razy członków tej rodziny miały spotkać ważne wypadki, smutne lub radosne. Otóż tą Białą damą miał byc, według podania Balbina, duch Berty von Rosenberg, córki Ulryka, zaślubionej w r. 1449 wbrew jej woli Janowi von Lichten-scein z którym też najnieszczęśliwsze pożycie miała, będąc ofiarą przymusu i srogości małżonka; umarła przed r. 1476 (ob. dziełko: Sophia ton Rosenberg, geborene Markgrafin ton Brandenburg. Aus Bóhmischen (juellen vo.i Dr. T. Marcker (Berlin, 1864, str. 34), a także Mat.. Histor. Skiz. aus Bóhmen. von Mikowec, str. 119. Drugi syn i następca Ulryka Jan Rosenbark, poślubił księżniczkę Annę, córkę Henryka X, udzielnego księcia (z linii Piastów) na Głogowie i Krośnie i Anny, córki Konrada II na Oleśnicy, Oels. To ożenienie z księżniczką głogowską (ob. Mai. Hist. Skiz. aus Boh. str. 137 i 319, a także Eneykl. powsz. tom XI, str. 560j, a tom samem spokrewnienie z panującym domem Piastów szląskich, nie mało się przyczyniło do ustalenia przewagi Rosenbarków. Jan Rosenbark umarł dnia 8 Lipca 1472 roku, żona zaś jego Anna żyła jeszcze de r. 1483 Syn Jana, Piotr Rosenberg, urodzony 1462 r., wspaniale przebudował zamek Kromołowsid, wzmocnił jego warownie, opasał nowym murem i świetnie przyozdobił; on to w r. 1488 piękny kościół ś. Egi-dyna w mieście Haid, w Czechach, fundował (Eneykl. powsz. tom XI, str. 140); po śmierci Piotra w r. 1523, przeszedł Kromołów do jego synowca Henryka, który od r. 1524 w tym zamku zamieszkał, niedługo jednak posiadał takowy, gdyż w r. 1526 (d. 18 Sierpnia) wybierając się na wojnę turecką, w drodze rozchorowawszy s^ę, życie zakończył. Brat Henryka Jan, przeor johanitów w Strakonicach, wziął na siebie ogólny zarząd ogromnemi dobrami domu Rosenbergów jako wladar (czyli główny zwierzchnik), doskonale takowe urządził, a nawet uzyskał dla domu Rosenbarków prawo bicia monety (ob. Mai. Hist. Sh :z. aus Bćhmen. str. 320). Po śmierci przeora Jana, która w r. 1532 nastąpiła, objął główny zarząd majątku młodszy brat jego Joszt (Jost) Rosenbark, znany ze swej waleczności wojownik, wielkim zaufaniem ze strony Ferdynanda I zaszczycony; uczestniczył on osobiście w wojnie tureckiej i dnia 15 Października 1539 r. w skutek odebranej rany śmierć poniósł. Joszt Rosenbark był ożeniony z Anną Rogendorf (ob. Mai. Hist. Sk z. aus Bóhm. str. 138 i 221). Z tego małżeństwa pozostało dwóch synów: Wilhelm (urodzony w r. 1535) i Piotr Wok (urodzony w r. 1539) i kilka córek. Joszt umierając w r. 1539 powierzył opiekę nad swemi dziećmi bratu swemu Piotrowi Chromemu (der Hinkende), .a gdy ten d. 3 Listopada 1545 r. umarł w Krumau, trzej panowie czescy: Albrecht von Guttenstein, Hieronim hr. Schliek i Ulryk von Sternberg opiekunami wyznaczeni zostali. Ciekawe i dokładne szczegóły w ogóle o Rosenberkaeh czeskich, a najbardziej o Wilhelmie Ro-senbarku, zawiera w sobie bijografija tego znakomitego męża, napisana po czesku w XVH wieku przez archiwistę w Wittingau Wenzla Brezan (około 1610 r.) i ogłoszona po raz pierwszy drukiem w r. 1847, kosztem muzeum czeskiego. Trzeciej linii Witkowcńw na Neuhaus i Telcz osiadłej, protoplastą