page0625

617

Słoniowa kość — Słotwiński

pOżółkłą od starości łatwo wybielić zapomocą chloru lub wody wapiennej; może także posłużyć do tego celu roztwór wodny mydła szarego. Czerń kości słoniowej otrzymuje się przez wypalanie tego ciała w naczyniach zamkniętych. Obecnie wiele przedmiotów służących do ozdób, jak statuetki, trzonki do noży, rączki do lasek i t. p. wyrabiają z kości słoniowej; lecz to wszystko jest niczem w porównaniu z wyrobami starożytnych. Ponieważ słonie w dawnych czasach były pospolitsze niż teraz, przeto z ich kości starożytni wyrabiali stoły, wozy, trony, nią pokrywali drzwi i ściany świątyń, a nawet wyrabiali statuy kolosalne, dochodzące do 34 stóp wysokości.

SłOnkOWiCZ (Marcin), doktor filozofii, professor i rektor akademii krakowskiej mąż uczony i biegły w starożytnych językach, zmarł w Krakowie r. 1658. Wydał z druku: 1) Synopsis grammalicae hebraicae (Kraków, roku 1651, w 8-ce). 2) Aulus Persius Flaceus dowcipny wierszopis rzymski z łacińskiego przetłomaczony (tamże, r. 1650, wierszem, wyd. 2, za staraniem Minasowicza Warszawa, r. 1771, w 8-ce).    F. M. S.

Słońsk, dawniej miasto, dziś wieś rządowa w^r guberni Warszawskiej, powiecie Włocławskim, okręgu Radziejowskim, nad rzeką Wisłą, od stacyi pocztowej Nieszawa iy_a mili odległa. Początek posady tej niknie w pomroce czasów, już bowiem na początku XI wieku była siedzibą ludu Stańczykami (Slonenses) zwanego. Kiedy Masław^r rządzca Mazowsza uzbrajać się począł r. 1047 na nową przeciw Kazimierzowi I wyprawę, powiększyli jego hufce chciwi łupu i łotrostwa Słończykowie. Tych Stańczyków, pisze Kromer, została dotąd pamięć w mieścinie Słońsku nad Wisłą. Ze Słońsk otrzymał nazwę od słonej w^rody i że znaczne posiadał warzelnie soli, dowodem tego jest zawarta między Konradem księciem mazowieckim a Krzyżakami r. 1235 ugoda, na mocy której ustępując im Książę wieczyście Słońsk z dwoma warzelniami, zastrzega sobie 14 korcy soli, 4 biskupowi i innym (Kotzebue, Preussens Geschick-te t. I, str. 380). Jak długo trwały tuteisze warzelnie i dla czego istnieć przestały, nie wiadomo. W naszych czasach bank polski zamierzał wznowić produkowanie tutaj soli, lecz nie przyszło do tego (ob. w pismach czasowych Woda słona we. wsi Słońska, r. 1834), W upłymonych wiekach musiał się tu znajdować zamek przez krzyżaków wzniesiony, skoro po wcieleniu tej okolicy do korony utworzono kasztelaniję a mniejszy kasztelan Słoński mieścił się w gronie senatu aż do końca bytu Rzeczypospolitej. Ostatnim kasztelanem słońskim był Kajetan Sierakowski, mianowany w r. 1787, zmarły w r. 1841. Dziś Słońsk liczy ogólnej ludności 273 głów.    , F. M. &.

Słońskie jezioro, w królestwie Polskiem, gubernii Warszawskiej, powiecie Włocławskim, we wsi Słońsku nad rzeką Wisłą położone, zajmuje przestrzeni morgów 9, głębokie stóp 6.

Słotwiński (Felix), doktor obojga praw i filozofii, professor uniwersytetu Jagiellońskiego, jeden z najznamienitszych prawników polskich, urodzony d. 17 Maja 1788 r. we wsi Borowy, w obwodzie Tarnowskim, Galicyi austry-jackiej; odbył szkoły normalne w Jaśle 1798 r., nauki gimnazyjalne w Tarnowie 1803 r., przedmioty wydziału filozoficznego w akademii lwowskiej 1805 r., wydziału zaś prawnego w uniwersytecie krakowskim 1808 r.. W r. 1809. to jest w epoce wcielenia kraju Galicyją zachodnią zwanego, do księztw^ra Warszawskiego, powołany został na professora w szkołach krakowskich, wówczas przygłównemi zwanych, któ^eto obowiązki przez lat trzy pełnił. Nadto w roku 1811 uczył prawa natury w szkole główuiej krakowskiej. W tymże samym roku otrzymał stopień doktora filozofii, a w r. 1812 został rzeczywistym profes-