page0658

650

Słowianie

mierzeńcom oddali. Tem zetknęli się z najzachadniejszymi Słowianami sorab-skimi i shołdowali ich sobie. Frankom królował za czasów Samona, Dagobert a gdy zaszły doń skargi o jakieś krzywdy kupcom frankońskim w dzierżawach’ Samona wyrządzone, wyprawił doń posła aby zadość uczynienia wymagał. Dumne i zuchwałe postępowanie posła Dagoberta, który sobie z Samonem, gdyby z lennikiem pana sw^rego poczynał, było powodem krwawej wojny. Dagobert poruszył Alemannów i Longobardów do wspólnej wyprawy, ale chociaż pierwsi niejakie odnieśli korzyści, główne przecież austrazyjskie w^rojsko klęskę poniosło, w skutek której Derwan, naczelnik Serbów' polabskich, dotychczas Frankom hołdujący, Samonowu poddał się. Ostatni władał szczęśliwie Słowianom pod jego rządami będącym, staczał pomyślne walki z Awarami i Frankami, a zostawiwszy z dwunastu żon dwudziestu synów, umarł między 658 a 662 rokiem. Co się stało z monarchiją którą zarządzał, po śmierci jego, czy poszła w dział między synów, czy w inny sposób się rozpadła, tego nie podają dzieje, lecz że rozpadła się, nie ulega wątpliwości. Między Słowianami nieraz spostrzega się ten brak spujności i łączności, przez co obcy tylko korzyści odnosili, ilekroć brakło silnej dłoni, coby sporne żywioły w' całość państwa silnego związać umiała. O Słowianach zachodnich, którzy od wybrzeży morza Adry-jatyckiego aż po ujścia Elby czyli Laby, nieprzerwanym prawie łańcuchem mnogich narodow i narodków, zasiadały wzdłuż całej wschodniej ściany nowo utworzonych lub tworzących się jeszcze państw germańskich, nie wiele w wieku VII i na początku VIII powiedzieć można. Wystawione na nieustanne najazdy i zabory, nie rychło potrafiły powiązać się w potężniejsze państwa lub rzesze. A choć często dość dzielnie najezdców odpierały i nawet krzywdy swe ponawianemi napadami i pustoszeniem wetowały, drobne te przecież zajścia nie zasługują na wspomnienie. Nim jeszcze Awarowie nad Dunaj się przenieśli, shołdowali sobie między innymi koczownikami także Bułgarów. Zwierzchnictwo awarskie zachwiało się zaraz po uszczupleniu ich władzy w skutek szczęśliwego wybicia się Słowian czeskich i morawskich i zajęcia południowych krain przez Serbów i Chrobatów. Kubrat bowiem, bułgarski książę, wypowiedział mu posłuszeństwo jiiż 631 r. Gdy umarł w 660 r., synowie jego wkroczyli w ziemie Słowian, a jeden z pomiędzy nich przeprowadził swą hordę do Awarów i im się poddał. Ci co między Słowianami osiedli i wszystkie ich gminy od Prutu aż do góry Hemu powoli owładnęli, utworzyli państwo Bułgarskie. Nieliczni przybysze utonęli z następstwem czasu wśród krajowców, których język i zwyczaje przyjęli, a ze zlewu tego wyrobiło się jedno z największych państw słowiańskich. Ucierało się przez kilka wieków z carogrodzkiem cesarstwem, upokarzając nieraz władców jego O Słowianach mieszkających od Dniestru na północ i wschód, częścią w siedliskach Anłów^r, których imię w VII wieku ginie, częścią wzdłuż Dniepru aż po za Dżwine, więcej w sposób domysłowy niż dziejowy przed wiekiem IX mówić można. Ze opierali się w licznych gminach i rozgałęzieniach o najgłębszą północ, że mieli miasta kwitnące, nawet targi, jest niezaprzeczonem; lecz jakie ich były koleje po wyjściu Awarów, co ich południowe odnogi uciemiężali, z pewnością podać nie można. Były stosunki ciągłe z sąsiedzkimi innoplemieńcami, handlowano i spławiano na licznych rzekach rozmaite przedmioty. Zachodzili też północni wojownicy, wsławieni później na zachodzie pod nazwą Normannów, a u Słowian Waregami zwani, dość daleko w' głąb’ ziemi i nawet aż do Carogrodu. Nie obeszło się bez napadów z ich strony na spokojne rzeczypospolite Słowian, których do płacenia danin podobnie przymuszali, jak na południu po Awarach