tpn 1 2248
2201

Trzęsienia ziemi w Polsce

napisał

M. P. Rudzki.

Wszystkie ziemie, które niegdyś wchodziły w skład państwa polskiego, należą do najspokojniejszych pod względem sejsmicznym. W historycznych czasach nie było tu ani jednej katastrofy w rodzaju tych, które tak często zdarzają się w południowych Włoszech, nie było nawet nigdy większego trzęsienia ziemi, zdolnego wyrządzić poważną szkodę: tu i ówdzie zwalił się komin, zarysowały się ściany, runęło źle zbudowane sklepienie.

Od 1000 do 1900 r. zdołał Laska¹] naliczyć tylko 69 trzęsień ziemi, a i wśród tych jeszcze jest kilka niepewnych. Nie można np. niekiedy wyrozumieć, czy zapisane przez kronikarza trzęsienie ziemi zdarzyło się na terytoryum polskiem, czy w którym z ościennych krajów. W miarę jednak tego, jak posuwamy się od wieków średnich do nowszych, wiadomości o trzęsieniach ziemi stają się częstsze i dokładniejsze — w wiekach średnich wobec braku gazet, poczt i nieznajomości pisma wśród ogółu, trzęsienie ziemi, które nawiedziło odleglejszą od stolicy prow incyę, łatwo mogło ujść wiadomości kronikarza. Inaczej mówiąc ilość zapisanych (np. w ciągu stulecia) trzęsień ziemi powiększyła się od wieków średnich do naszych czasów⁷. Jak zaś było w rzeczywistości, tego nie wiemy.

Z pomiędzy średniowiecznych trzęsień ziemi wspomnę o trzęsieniu ziemi 5 czerwicą 1443 na Węgrzech bardzo silnem, w Krakowie i okolicy słabszem. W czasie tego trzęsienia ziemi zapadło się sklepienie kościoła św. Katarzyny na Kaźmierzu w Krakowie.

Zdaje się, że trzęsienia ziemi zazwyczaj przychodzą do nas z obcych krajów: do wschodniej Galicyi²), Podola, Wołynia i Ukrainy przy-

9 Die Erdbeben Polens. Mitteilungen der Erdbeben Kommission der Kais. Akad. der Wissenschaften in Wien. N. VIII. Wiedeń 1902 r.

^!) Na tem miejscu warto zaznaczyć uderzające podobieństwo między trzęsieniem ziemi 26 października 1802 a trzęsieniem ziemi 6 października 1908. Oba te trzęsienia ziemi nawiedziły wschodnią Galicyę, Podole, Wołyń i Ukrainę.