tpn 1 22489601

L. KRZYWICKI: CHARAKTERYSTYKA FIZYCZNA LUDNOŚCI ZIKM POLSKICH 475

zwyrodnieniem, ani domieszką innych żywiołów etnicznych na obszarze polskim przebywających, np. Żydów. Niewątpliwie obecność Żydów wpływ wywiera, ale to oddziaływanie żywiołów starozakonnych jest podrzędne w porównaniu z przyczyną zasadniczą.

§ 3. Barwa oczu, włosów i skóry. Najpoważniejszym przyczynkiem, ze strony ilościowej, do charakterystyki ludności polskiej pod względem fizycznym, w obrębie państw: austryackiego i pruskiego, są, obok pomiarów' nad młodzieżą poborową, ankiety, dokonane nad barwą oczu, włosów i skóry wśród dziatwy szkolnej. W Rzeszy Niemieckiej uskuteczniono taką ankietę w latach 1874—1876, acz rezultaty jej ogłoszono dopiero w- r. 1886; w Austryi dokonano jej w r. 1880, rezultaty zaś opublikowano w r. 1884. Ale badania nad barwą oczu, włosów i skóry dziatwy szkolnej grzeszą tern samem, co pomiary wojskowe: jak wzrost poborowych, tak samo barwa oczu i włosów' w okresie lat szkolnych jest jeszcze nie ustalona, albowiem oczy, a jeszcze w stopniu większym włosy przybierają z wiekiem barwę ciemniejszą. Należałoby dokładniej wyznaczyć zarówno napięcie ciemnienia oczu i włosów, jak i to, do jakiego wieku ciągnie się ta sprawa, ale w braku poszukiwań odpowiednich nie wiele wiadomo o tym przedmiocie.

Z poszukiwań dra L. Dudrewicza możemy wyciągnąć niejakie wnioski co do tej sprawy względem dzieci warszawskich (bierzemy pod rachubę wyłącznie żywioły rdzennie polskie). A mianowicie z pośród każdej z podanych poniżej kategoryi dzieci (co do wieku) przypadało w odsetkach na

wiek dzieci	L.	włosy			oczy			skóra
		ciemne	jasne	błękitne	siwe	zielone	piwne	biała	śniad.
		7.	7o	7.	0/ /o	7o	°/ /o	7o	°l !o
w wieku lat 2—5	747	45 0	55 0	456	14-4	136	264	88-6	11-3
» * 6—10	1326	586	41*4	281	15-3	21-8	346	738	262
» > 11—14	732	75-96	24-0	352	9-8	214	335	74-0	259
» » 15	126	80-95	1905	341	23-8	230	190	85-7	14-3

W wieku lat 2—14 ciemnienie barwy oczu, włosów i skóry występuje dość wyraźnie, dla rubryki lat 15 jedynie barwa wdosów nie przeniewierza się tej dążności, natomiast obfitość ciemnych oczu i śniadawej barwy skóry spada znacznie, co należy tłómaczyć wpływami przypadku, nieodłącznego od niedostatecznej liczby spostrzeżeń.