UM Z2 multimetr

ZAKŁAD

ELEKTRONICZNO-MECHANICZNY ,,MERA-ZEM” w Nasielsku

MULTIMETR ANALOGOWY TYPU UM-Z2

Instrukcja

eksploatacji

1. PRZEZNACZENIE MULTIMETRU

Multimetr analogowy typu UM-Z2 przeznaczony jest do pomiarów

-    napięcia stałego i przemiennego

- prądu stałego i przemiennego    —~    *- -~—

-    rezystancji

-    poziomu przenoszenia w decybelach

Multimetr dzięki wielu zakresom pomiarowym, małym wymiarom prostej obsłudze znajduje powszechne zastosowanie w laboratoriach pomiarowych, warsztatach naprawczych sprzętu elektronicznego i elektrotechnicznego oraz w domowych kącikach radioamatora Duża rezystancja wewnętrzna multimetru dla napięć stałych i przemiennych wynosząca 10 kQ/V sprawia, ze dołączenie multimetru nie powoduje zmian warunków elektrycznych w mierzonym obwodzie Przy pomocy multimetru UM-Z2 można dokonać pomiaru elementów półprzewodnikowych o szerokości pasma zabronionego do 3 eV (np diody elektroluminescencyjne, wskaźniki cyfrowe) Dodatkowe wyposażenie umożliwia pomiar napęc do 30 kV oraz prądów do 5 A Powyższe zalety stawiają multimetr w gronie elektronicznych przyrządów pomiarowych powszechnego użytku

2. BUDOWA MULTIMETRU

Schemat blokowy multimetru analogowego typu UM-Z2 jest przedstawiony na rys 1

O charakterze pomiaru decyduje wejście układu - odrębne dla pomiaru prądu i odrębne dla pomiaru napięcia oraz pomiaru rezystancji i poziomu w decybelach.

■> l/O! '

.ywcmtr^btók 0 Wejście @

i-ii'-^J

-T

Jl£

Pt

lu&seor

^Rysl    huo

Schemat blokowy multimetru

X- DN

X

BP

PZ - przełącznik zakresów UO układ o ^,no^,'nierza.

DN - dzielnik napięcia BP - ooczmki prądowe,

UZ - układ zasilania WP - wzriacmacz (przetwornik US - układ sygnalizacji:

UVI - ustrój nagnetoelektryczny

UZ

JT

WP

-d

UM

Jednym z podstawowych podzespołów multimetru jest elektroniczny wzmacniacz pomiarowy oparty w swojej budowie na wzmacniaczu operacyjnym. Pełni on jednocześnie rolę przetwornika —/- przez co dzielnik napięcia jak i dzielnik prądowy jest wspólny dla zakresów napięć i prądów stałych i przemiennych. Multimetr posiada również wbudowany czterozakresowy omomierz szeregowy. Do zmiany zakresów służy podwójny zespolony przełącznik obrotowy charakteryzujący się w swojej konstrukcji tym, że w jednym jego położeniu

nastawiony jest jednocześnie bocznik zakresu prądowego i odpowiadający mu wielkością zakresu dzielnik napięcia.

O pomiarze prądu bądź napięcia decyduje sposób włączenia multimetru w układ pomiarowy.

Odczytu dokonuje się na iednej z czterech podziałek tarczy magnetoelektrycznego ustroju pomiarowego. Multimetr UM-Z2 wyposażony jest w układ optycznej kontroli napięcia zasilającego pochodzącego z jednej batem 9 V typu 6F22 lub z zasilacza sieciowego, np. typu ZS 025/9/2. Posiada również układ optycznej sygnalizacji polaryzacji napięcia i kierunku prądu.

Multimetr zabezpieczony jest przed chwilowymi przeciążeniami za pomocą układu diodowego oraz bezpiecznika topikowego.

,9

3. WARUNKI ZNAMIONOWE ODNIESIENIA

Temperatura otoczenia

Wilgotność otaczającego powietrza Częstotliwość mierzonego

prądu lub napięcia ...............

Ustawienie multimetru

przy pracy .........................

+ 20°C±2°C .... do 80%

45 - 65 Hz

- poziome

wt - ^{1 2}>ęiQ6ri ».<>.• •4

4. DANE TECHNICZNE

2,5

-    przy pomiarze wartości skutecznej

napięć i prądów przemiennych ................. 2,5

-    przy pomiarze rezystancji ................... 2,5

-    przy pomiarze poziomu przenoszenia    '^s'^

w decybelach .................................... 2^5

Rezystancja wewnętrzna woltomierza:

-    dla zakresów -    -

od 0,05 V do 15 V .......

-    dla zakresów

powyżej 15 V .............

Długość podziałki 0-5 Napięcie probiercze

Wymiary gabarytowe .....

Masa .................

Zasilanie ...................

............... 100kQ/V

............ min. 1,1 MQ

................ 58    mm

............ 2    kV

........ 80x130x35 mm

................ 0,34 kg

1 bateria 9V typu 6F22 lub zasilacz ZS.0,25/9/2

Zakresy pomiarowe    ,    ,

^f\ i \ U\j^r

-    Zakresy pomiarowe napięcia stałego i przemiennego:

0,05 V; 0. 15 V; 1,5 V; 5 V; 15 V: 50 V; 150 V; 500 V

-    Zakresy pomiarowe prądu stałego i przemiennego: 15 u A; 0,05 mA; 0,15 mA; 0,5 mA; 1,5 mA; 5 mA;

15 mA; 50 mA; 150 mA; 500 mA

-    Zakres użytkowych częstotliwości:

Błąd dodatkowy przy pomiarach napięć i prądów przemiennych o częstotliwości różnej od znamionowej me przekracza 2,5% górnej granicy zakresu pomiarowego, jeśli częstotliwość mieści się w zakresie podanym w tablicy 1. ³

c

pr-

I o) m

pppoppoooo

01

3

>

MMMMMM O O O O O O

*.

01 01 01 01 01 01

0) 0) 0) 0) 0) 0) 01 01 01 01 01 01

01 01 01 01 01 01 o o o o o o o o o o o o

.15 »A    20...45...65...1500

..50 nA    20...45...65... 1500

. 150 u A    20. . .45. ..65 1500

.500 »A    20...45...65. 1500

ooooooooo

-I

Q)

Ul

O Ul

o o < <

c3 ui

< <

o

Cl)

A

f\)	M	M	M	M	f\)	l\)	M	IV)	-Wf
o	O	O	O	O	o	o	o	o	2 h
	f.		&.					&.	i? 5
Ul	Ul	Ul	Ul	Ul	pi	Ul	Ul	Ul	8 5
0)	0)	0)	0)	0)	0)	0)	0)	0)	§'
w	Ul	Ul	P^1	pi Ul		Ul	Ul	Ul	{/>• O ?
1—*		1—*	1—*
Ul	Ul	Ul	Ul	ui	Ul	Ul	p;	w	N *<
o	o	< 1	< 1	o	(1	o	o	u
o	o	o	o	o	o	o	u	o

- Zakresy pomiarowe poziomu przenoszenia w dB

Tablica 2

P oz ycp	Zakres
przełącznika	pomiarowy
0,05 V	, | - -50 -24 dB
0 15 V	* -40 -14 dB |
0,5 V	-30 4 dB !
1 5 V	1 -20 1-6 dB
5 V	f' ’h.» -10. +16 dB
15 V	0.. +26 dB
50 V	+ 10 +36 dB
150 V	| 1 +20 +46 dB
500 V	+ 30 + 56 dB

- Zakres użytkowy temperatury otoczenia + 10- + 40°C

i:. MJ

Zakresy pomiarowe rezystancji

i 31- »' T a b 11 c a 3

Oznaczenie zakresu	Zak res pomiaru rez ystancji	Wartość rezystancji na środku podziałK	Napięcie po ni arowe	pra 3 pomia^rowy
X 100 kO	0 10 MO	350 kO	t 3,5 V	+ 10 u A
x 10 kO	0 1 MO	35 kO	- 3,5 V	£ 100 ii A
x 1 kO	0 - 100 ko	3.5 kO	- 3,5 V	T 1 mA
x 100 O	0-10 kO	350 O	. 3 5 V	10 mA

- Rezystancja wewnętrzna dla amperomierza:

Tablica 4

Zakres    Rezystancja

500 mA	ok. 0,6 Q
150 mA _ _ .	ok. 1,0 Q
50 mA	ok. 2,4 Q
15 mA	ok 6,7 Q
j 5 mA	20 Q
1,5 mA	63 Q
J = 0,5 mA i i	198 Q T
^1 0.15-A 0,05 mA -	612 Q 1800 Q
15/i A	4325 Q

5. WYPOSAŻENIE

Do multtmetru są załączone:

-    instrukcja eksploatacji    szt.    1

-    karta gwarancyjna    szt    1

-    przewód pomiarowy    “    szt 2

-    futerał lub opakowanie

styropianowe    szt    1

-    uchwyt szczękowy    szt.    2.

6 OBSŁUGA I EKSPLOATACJA MULTIMETRU 6 1 Wiadomości ogolne

Rozmieszczenie ważniejszych elementów jest przedstawione na rysunku obok

(1)    — przełącznik zakresów

(2)    - dioda elektroluminescencyjna sygnalizująca polaryzację dodat

nią

(3)    — dioda elektroluminescencyjna sygnalizująca polaryzację ujemną

(4)    — dioda elektroluminescencyjna sygnalizująca poprawność napię

cia zasilania z batem lub zasilacza zewnętrznego

(5)    - potencjometr do nastawiane zera omomierza wraz z wyłączni

kiem napięcia zasilania

(6)    — korektor zera m^chamczneeo

(/) - podziałka dla zakresów pomiarowych rezystancji    ^

(8) - podziałka dJa zakresów pomiarowych poziomu przenoszenia w dB

(9) (101 — podziałkt dla zakresów pomiarowych prądów i napięć stałych

przemn^r>n\^f

(11)    - pojemnik na baterię 9 V typu 6F22

(12)    - gniazdo zewnętrznego zasilania = 9V i wtyczka zasilacza z za

znaczoną prawidłową polaryzacją napięcia    ^

(13)    - pomiarowe gniazda wtykowe

6.2 Przygotowanie miernika do pomiarów

Przed przystąpieniem do pomiaru należy Sprowadzić wskazówko na kreskę zerowa przy pomocy pokrętła (6) — korektora zera mechanicz nego

Podłączyć baterie typu 6F22 i włożyć do pojemnika na baterie lub dołaczyc zasilacz zewnętrzny typu ZS 0 25/9/2 do gniazda zasilania zewnętrznego

-    Załaczyc napięcie zasilające pokrętłem (5)

-    Sprawdzić stan baterii-świeceme diody (4) sygnali żuje prawidłowość funkcjonowania zasilania

-    W zależności od dokonywanych pomiarów postę powac zgodnie z odpowiednimi punktami 6 3 6 4 6 5 lub 6 6

6 3. Pomiary napięć stałych i przemiennych

-    Przełącznik (1) ustawie na zadany zakres pomiaro wy

Przyłączyć przewodami multimetr do obwodu ba danego poprzez gniazda wtykowe (*.) i (V)

-    Odczytać na podziałce (9) lub (10) (w zależności od nastawianego zakresu pomiarowego na przełączniku (1) wartość napięcia mierzonego

-    Odczytać polaryzację napięcia wskazywana przez świecenie jednej z diod

dioda (2) - polaryzacja dodatnia © dioda (3) - polaryzacja ujemna © sweceme jednoczesne diod (2) i (3) wskazuje na po miar napięcia przemiennego Za dodatnia polaryzacje napięcia mierzonego uważa się taka ze gniazdo (V) ma potencjał dodatni względem gniazda masy (j.)

12

n

6.4.    Pomiar prądów stałych i przemiennych " " *

-    Przełącznik (1) ustawie na zadany zakres pomiarowy

-    Przyłączyć przewodami multimetr do obwodu badanego poprzez gniazda wtykowe (j.) i (mA)

-    Odczytać na podziałce (9) lub (10) w zależności od nastawionego zakresu pomiarowego na przełączniku (1) wartość prądu mierzonego

-    Odczytać kierunek prądu wskazywany przez świecenie jednej z diod

dioda (2) - prąd o kierunku dodatnim ©,

dioda (3) - prąd o kierunku ujemnym ©, ,_t ,_{i!r)OCi s}

świecenie jednoczesne diod (2) i (3) wskazuje, ze jest

doKOnywany pomiar prądu przemiennego Za dodatni prąd mierzony uważa się prąd o kierunku

od gniazda (mA) do gniazda (j.)    _x

6.5.    Pomiar rezystancji

ł C* ,~S    r ca

-    Przełącznik zakresów (1) ustawić na odpowiedni zakres pomiarowy

-    Przewody pomiarowe włożyć do gniazd wtykowych (-Q) i (Q + )

-    Zewrzeć końcówki przewodów (Domiarowych *^c‘

-    Pokrętłem (5) doprowadzić wskazówkę na kreskę ,,0” podziałki (7)

-    Rozewrzeć końcówki przewodów pomiarowych^ i przyłączyć je do badanego rezystora

-    Wynik odczytać z podziałki (7) mnożąc przez wskaźnik zakresu    -n c,ui    ci r>

Hr

Przy pomiarach złącz tranzystorowych na!ezy używać zakresu x 1 kQ lub x 10 kO Na zakresiex100 U dc \onywać pomiarów krótkotrwałych ze względu na zwiększony pobór z baterii.

•H.

6.6. Pomiar poziomu przenoszenia

-    Przełącznik zakresów (1) ustawić na odpowiedni zakres pomiarowy

-    Przyłączyć multimetr do obwodu badanego poprzez gniazda wtykowe (j.) i (V)

-    Wynik pomiaru stanowi suma wartości odczytanej z podziałki (8)oraz ilości dB odpowiadającej danemu zakresowi

Poziomowi O dB odpowiada moc 1 mW wydzielona na rezystancji 600 Q

7. SPIS ELEMENTÓW

L

R1	0,2 Q
R2 iO»woqbo en	0,433 fi
R3	1,37 Q
R4 o$c.i,	4,33 Q
R5, R6	27,4 Q	MFR-0,125W-0,5%
R7	43,2 Q	MFR-0,125W-0,5%
R8	137 Q	MFR-0,125W-0,5%
R9	432 Q	MFR-0,125W-0,5%
RIO »rnoq	1,37 kQ	MFR-0,125W-0,5%
Rll	4,32 kQ	MFR-0,125W-0,5%
R12	3,65 kQ	MFR-0,125W-0,5%
R13	10,9 kQ	MFR-0,125W-0,5%

.o o'"

0

-p 0^

o'-

.o o

'S o^

.o o

,o o

'S

o'

.o o

o?

0

-p O'*

s?

'S

LO

LO

LO

LO

LO

in

LD

LO

in

LD

LO

in

in

LO

LO

tn

tn

ó

6

O

i

6

o

6

O

o

O

O

o

o

6

O

o

o

$ £

$

in CM

$

i

i

i

i

i

$

i

i

i

i

i

i

LO

in

LO

,-H

in

Lf)

tn

in

tn

tn

in

in

lf)

in

in

in

CM

CM

O er IL

O

er

o er li.

CM

CM

CM

CM

o er u.

o

CM

CM i ■ ^

CM

CM

CM

O

O o:

er li.

u.

O er

o' er

O

o er

er li.

O

O

O

o

o

CT

u.

]>

u.

li.

er

li.

er

er

er

er

er

li- 5

2

u.

u.

u.

u.

u.

u.

1

1

1

1

1

m wt

a

ni NWl

(*M NWl

a

i*M NWl

(*M lwi

a

nj lwi

(*M W1

es

CS

nj swl

m iwi

a

m SW1

nj lwi

X

X

X

X

X

X

X

X

X

CO

X

X

X

X

%

©

O

CM

© o

co

cr>

I—1

ai

o

r-H

r-t

CM

00

r-H

r-i

00

O

CM 00

CM

in

N ro

El

o

LO

O 00

en CM

ro

LO CO

oo' 00

r-H r-H

CM_

c co in

00

CM

o:

-p o~-	-P		-p	-p a'	p a'	-p	-sO O''	p O''	$
iii	LO	lii	LO	LO	U)	LO	lii	LO	r-H
									O
in	in	in	m	in	in	in	in	in	n
CM	(M	CM	(M	CM	(M	CM	CM	CM	o
«-H	•“H	<—i	r-H	«-H	<—i	<—1	<—1	r-H
O	o	o	O	o	o	o	9	o	u *
O	o	o	O	o	o	o	o	ó	Cl
$	£	£	<:	£	<:	£	£	£
er	er	er	er	er	er	er	er	er

(D i—H

f§

c Q

$ I

o *

“a

WlOlVlUl^lUlVIVI>JIVlUlVIVI

O) ® cd cn in c\j cd in in

r-H r^s' OJ

0)

E

o

o

c

aj

-ł-j

o

a

CS

o

in

w

oi K

CM CM CM

a a a

r''

oo

£T

00

ro

* 2 er er

o:

o:

tn

CD

r^

00

©

o

»-H

CM

00

LO

CD

o

CM

ro

LO

to

oo'

©

o'

LO

CD

|\

©

o

CM

t—ł

r-H

i—ł

CM

CM

CM

CM

CM

CM

00

CO

m

ro

00

CO

00

00

(O

^r

in

tn

LO

er

er

er

X

er

er

er

er

er

X

tr

er

er

er

er

er

X

er

er

er

er

er

er

er

er

er

er

er

er

er

R53

El E2, E3

PKd400-0,lW potencjometr CQP441 dioda elektrolumi

10 kO

C1,C2, C3 C4

Dl, D2, D3, D4 D5+- Dli D12, D13 D14

T1.T4T6.T7T8

T2, T3, T5

US1

Bz

nescencyjna KE-rodz. 04/U. typ 2-2,2 ^F/25V kondensator elektrolit. KE-rodz. 04/U, typ 2-4,7 /iF/16V kondensator elektrolit. Dioda BAYP 95 Dioda BAVP 17 Dioda Zenera BZP 683 C3V3 Dioda BYP401-50 Tranzystor BC 148 B lub C Tranzystor BC 158 B lub C Układ scalony ULY 7741 Bezpiecznik topikowy W-TA-500 mA/250V

Producent-dystrybutor:

ZAKŁAD ELEKTRONICZNO-MECHANICZNY ,,MERA-ZEM”

06-.130 NASIELSK UL. ELEKTRONOWA 1

TELEKS 813275    TELEFON 12-221

WEMA - 25 000+50 - 806/86/F - 590/86

1

Klasa dokładności:

- przy pomiarze napięć doido

2

prądów 'stałych ......................".......

c

3