WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH165 I

WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH165 I



wzgardą i litością od niego odwrócić, jakby sobie każdy z nich wraz z łacińskim poetą w ducnubył pomyślał, że życie n e może mieć większńj wartość1' od tćj, jaką mu nadają wszelkie jego przyjemności i rozkosze, (non propter vitam vivendi perdere causas). Że tó jest rzeczywiście ich mysią utajoną może nas przekonać i inne spostrzeżenie. Czerwo-noskóre ludy Zjednoczonych Stanów wyobrażają sobie, że życie pozaziemskie jest tylko dalszym ciągiem ziemskiego bytu. Wielki duch,— taką mają nadzieję,—przeniesie ich w przestrzenie pełne borów i zwierzyny !). Tak samo i bitni Maorowie Nowe; Zelandyi przedstawiają sobie życie pozagrobowe jako ciąg nieprzerwany walk i bitew, z których wybrani i błogosławieni zawsze jako zwycięzcy wychodzić będą. Przodkowie Germanów te same mieli nadzieje. Człowiekowi na niz-kim stopniu kultury przedstawia się więc to życie, któiem żyje, tak pełne rozkoszy, że sobie przyszłe życie tylko jako spotęgowanie obecnego przedstawić jest w stanie. Zapytajmyż się teraz sami siebię, czyby nam spotęgowanśm ziemskićm życiem jakąkolwiek przysługę wyrządzono? czyby sobie np. robotnik fabi-yczny życie pozagrobowe pragnął wyobrazić w postaci na milę długiej przędzalni? Lub też czy sobie możemy wyobrazić, ażeby Londyński mieszczuch, który tylko parę razy do roku, czasami n awet ani razu po za miasto nie wychodź.,' chciał sobie świat przyszły w postaci nieskończenie powiększonego Londynu przedstawić? Musimy więc ztąd wnieść, że na niższych stopniach kultury fizyczna błogość o wiele jest większa, ceunośń życia zaś o wiele mniejsza, i że t. z. dziki człowiek woli raczej życia się wyrzec, aniżeli ciężarem wyższej obyczajowości i kultury się obarczać. Gdyby ojczyzna dawnych Germanów, jak ją Tacyt opisuje, była w Północnej Ameryce leżała, toby według wszelkiego prawdopodobieństwa, po odkryciu tej części świata przez Europejczyków, Germanowie byli tój samśj nieszczęsnśj doli ulegli co i Algonkwini lub też pięcionaród. Przejście od życia myśliwskiego do rolnictwa wyłącznego musi się odbywać zwolna, przez kilka pokoleń, inaczej nastąpi zagłada rasy. Widzimy więc, że w Nowym &wiecie nie tylko ci pierwotni mieszkańcy, którzy wyższego stopnia kultury dosięgli, jak np. mieszkańcy Mexiku, Yukatanu, środkowśj Ameryki, Ekuadoru, Peru -wii i Chili nie wymierają, lecz owszem, obecnie po 300 latach, na powrót panującym szczepem się stają, jakkolwiek kosztem cofnięcia się o jeden stopień w tył w swej kulturze.

x) Charlevoix. Nouvelle France. Faris 1744. T. III, str. 3e2.

http://rcin.org.pl


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH589 I o palec wyższy od swych towarzyszy przyznaje sobie prawo rozkazy
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH574 I 558 i przytykający do niego od głębi lądu Slalii. Lingwistycznie
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH055 I 39 wstrzymać od podziwu 1). Z pomiędzy rogowych narzędzi, najwię
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH107 I 91 Już od dawna wiadomo, iż Murzyni cieszą się w podrównikowćj A
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH465 I 449 ską od swoich niemieckich sąsiadów, stojącą w związku z vee-
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH240 I 224 trwający aż do 1549 i, zawierał w sobie jeszcze rysy tego da
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH336 I 320 np. Persów zaliczył raz do ludów długogłowych prostoszczękic
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH590 I 574 wadzać wnioski i męczyć się wyrobieniem sobie własnego zdani
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH617 I 601 go1). Okres cudów Nilowych był na każdy sposób bardzo ograni
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH625 I 609 Do nader ważnego badania w naszych czasach: czy Semici wraz
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH552 I 536 w głąb’ kraju do południka przylądku Komorin blizko. Na zach
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH311 I 295 błądzie i uchu od igły 1). A jeżeli dia zaćmienia clirześcia
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH476 I 460 zostanie spełnioną i poszkodowany ma na kogo podejrzenie, to
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH067 I 51 uznać, chociaż dokładnie wiedział o tśm, iż od kobiety pochod
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH020 I 4 nia część szaszki dla utworzenia równowagi. Przednie nasze koń
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH029 I 13 z tych ludów nie pochodzi od jednej tylko pary praojców, lecz
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH031 I wiecej od członków innego typu odróżnia. Podobnież i każdy zwied
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH057 I 41 I w Niemczech nie brak szczątków mieszkańców jaskiniowych, cz
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH090 I 74 sło-szezękowa) gdy niżej 65° pozostaje, a od 65° do niespełna

więcej podobnych podstron