011

Literatura

[1]    Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A.: Metrologia elektryczna. Warszawa, WNT 1979

[2]    Rumszycki Z.: Matematyczne opracowanie wyników eksperymentu. Warszawa, WNT 1973

[3]    Taylor J. R.: Wstęp do analizy błędu pomiarowego. Warszawa, PWN 1995

[4] ' Zieliński R.: Tablice statystyczne. Warszawa, PWN 1972

2. Zastosowanie elektrycznych mierników wskazówkowych

2.1. Wiadomości ogólne

Miernik wskazówkowy przeznaczony jest do wskazywania z określoną dokładnością wartości wielkości mierzonej za pomocą wskazówki materialnej lub świetlnej przesuwającej się wzdłuż skali.

Każdy miernik posiada ustrój pomiarowy, którego część ruchoma tak zwany organ ruchomy połączony jest ze wskazówką. Ustrój pomiarowy przekształca elektryczną wielkość mierzoną na siłę napędow^rą F„ lub moment napędowy M_fl powodujące wychylenie organu ruchomego.

Ze względu na budowę ustroju pomiarowego istnieje kilka odmian mierników, z których najczęściej stosowane są:

-    magnctoclcktryczne,

-    elektromagnetyczne,

-    elektrodynamiczne,

-    indukcyjne.

Wielkość mierzona doprowadzana jest do ustroju pomiarowego miernika bezpośrednio przez układ pomiarowy przetwarzający wielkość mierzoną lub jej wartość na wielkość lub wartość działającą na ustrój.

Moment napędowy będący funkcją wielkości mierzonej M_n = J{x) wytwarzany jest kosztem energii pobranej przez ustrój pomiarowy z obwodu kontrolowanego, skąd ponadto dostarczana jest energia na pokrycie ewentualnych strat cieplnych, jeżeli w obwodzie elektrycznym układu pomiarowego przepływa prąd elektryczny. Dla uniknięcia zniekształcenia pomiaru przez miernik konieczna jest minimalizacja wartości energii, którą pobiera jego ustrój pomiarowy z obwodu kontrolowanego. Prowadzi to do wytworzenia w mierniku niewielkich sił działających na organ ruchomy. W związku z tym dla zwiększenia dokładności odczytu i łatwiejszego posługiwania się miernikiem wykorzy-^stuje się z reguły ruch obrotowy organu ruchomego. Długość podziałki równa jest długości łuku opisanego przez koniec wskazówki. Kąt a, o jaki wychyli się organ ruchomy ^miermka, określa się z warunku równowagi momentów działających na organ w stanie ustalonym

(2.1)

M_n=M_z

23