O. W iMłi S. J. DullY I'Amur tnufowisA*. ^.rujw 2U)? ISBN O by PWN 2040
440
16. Zanieczyszczenia wody i chemia oczyszczania ścieków
nych; większość testów jest jednakże przeprowadzana z użyciem pojedynczego czynnika toksycznego.
• najprostsze testy mierzą ostre zatrucia; znacznie trudniej jest oszacować ilościowo obserwowane odpowiedzi wynikające z przewlekłego (chronicznego) zatrucia.
Gdy opracowujemy wytyczne lub wzorce (limity) dla wody pitnej lub dla innych celów, przytaczamy dane otrzymane w postaci parametrów toksyczności. Z oczywistych powodów jako limity ustalane są ilości lub stężenia znacznie mniejsze (zwykle od 100 do 10 000 razy) niż zmierzone LD() lub LC0. We wzorcach należy również wziąć pod uwagę inne parametry jakościowe. takie jak wygląd, smak i zapach. Przy ustalaniu wartości dla wzorców należy się zawsze kierować zasadą ostrożności. Na koniec należy również wspomnieć, że pomiar toksyczności w sposób tutaj opisany jest innym zagadnieniem niż określanie mechanizmu toksyczności. W badaniach mechanizmów uwzględniane są postaci i zachowanie się substancji toksycznej w środowisku, a także procesy metaboliczne, w które jest włączona wewnątrz testowanego organizmu. Rozwój modeli zachowania się (behawioralnych) substancji toksycznych, takich jak biotyczny model ligandu (BML). określający toksyczność jonu metalu, stanowi fragment tego typu badań. Zwracając uwagę na specyficzne efekty na poziomic cząsteczkowym, które mogą być wykorzystywane jako parametry odpowiedzi, badania mechanizmów są użyteczne w ustalaniu procedury badań testowych.
Wymagania jakościowe stawiane wodzie stosowanej do celów przemysłowych i nawadniania są bardziej łagodne niż odnoszące się do wody pitnej. Najważniejszymi w łaściwościami wody wykorzystywanej do nawadniania są: całkowite stężenie soli w niej rozpuszczonych, stosunek molowy jonów sodu. wapnia i magnezu, stężenie pierwiastków potencjalnie toksycznych, a szczególnie boru. oraz. stężenie węglanów.
W tabeli 16.4 podano niektóre właściwości wody stosowanej do nawadniania pól. brane pod uwagę w Indiach. (Limity zostały częściowo oparte na obowiązujących w USA.) Kryteria odnoszą się do wpływu jakości wody na długotrwały rozwój roślin, jak również bezpieczeństwo (zazwyczaj) wytwarzanych z nich produktów spożywczych. Obejmują one cztery główne chemiczne parametry nieorganiczne, ale istnieją również (nicprzcdstawionc tutaj) wytyczne odnoszące się do potencjalnie toksycznych związków chemicznych i mikroorganizmów. W wodzie przeznaczonej do nawadniania kryteria estetyczne generalnie niekonieczne muszą być brane pod uwagę, a określona zawartość niektórych rodzajów umiarkowanych patogenów może być do zaakceptowania.
16.2
DO ZAPAMIĘTANIA
Wymagania związane z jakością wody zależą od końcowego jej wykorzystania. Woda, która ostatecznie będzie stosowana jako woda pitna dla ludzi, wymaga szczegółowych regulacji prawnych. |>odczas gdy stosowana do celów rolniczych lub przemysłowych może spełniać mniej surowe wymagania jakościowe.