50

U - wskazanie woltomierza I - wskazanie amperomierza l_K - prąd w odbiorniku.

Uchyb bezwzględny pomiaru określa równanie:

A = P -    = Ul-UIr

ponieważ:    1 = Ir “ K

K - prąd w* woltomierzu

Więc.    A = Ul - Ulu = Ul_R + Ul_v - Ul,_t = Ulv

Ze wzoru widać, że uchyb jest spowodowany mocą pobraną przez woltomierz

Uchyb względny pomiaru wynosi:

, ₌ A ₌    = ⁷r _ ^

^C " P, UI_H " /„ ‘ R,

gdzie: Rv - oporność woltomierza R - oporność odbiornika.

Uchyb względny pomiaru jest tym mniejszy, in mniejsza jest oporność odbiornika w stosunku do oporno ;ci woltomierza.

Przy użyciu .lktadu (rys.2) moc zmierzona wynosi jak poprzedni:    P = Ul

A moc zużyta przez odbiornik:    P_r = (U - IR_A)I

Uchyb bezwzględny pomiaru można obliczyć ze wzoru:

A = 1> - P_r = Ul - (U - 1.R..0I = I²R_a

uchyb wywołany jest przez moc pobraną przez amperomierz. Uchyb względny pomiaru wynosi:

, ₌ A ₌ ^r'^R< ₌ A ₌ A ₌ ,

P, (U-IR,) U __R R + R,-R,~ li

I

Uchyb jest tym mniejszy, im większa jest oporność odbiornika. Z porównania uchybów względnych obu układów można znaleźć wartość graniczną dzielącą ich zakresy stosowania:

JL-Ol

R,. ~ R

stąd;    R = y[R_AR_v

Podobne rozumowanie można przeprowadzić również i dla pomiarów mocy dostarczonej przez źródło. Wyniki rozumowania przedstawione są w tabeli.

Układ według rysunku:	A ^1 s	r>Jr.,r,
Rys. i	Pom, Mocy zużywanej	Pom. Mocy dostarczonej
Rys. 2	Pom. Mocy dostarczonej	Pom. Mocy zużywanej

Wyniki te pozostają słuszne również i w przypadku pomiarów mocy watomkrzami. Obwód napięciowy watomierza odpowiada przy tym woltomierzowi, a obwód prądouy watomierza -amperomierzowi. Jeżeli do pomiaru dysponuje się watomierzem tej samej klasy, co woltomierz i amperomierz, wówczas korzystniejsze jest zastosowanie watomierza. Uchyb pomiaru jest wówczas mniejszy.

50