- iLiorary Keaaer
£1 © © © &
S Mm* Kib*>i (A/.i • r%4»* lii »
Policja kryminalna i polityczna w Polsce międzywojennej
O prowadzenie kartotek przestępczości politycznej i osób zajmujących się
działalnością antypaństwową,
O bezpośrednie zwalczanie ruchu komunistycznego.
W takiej sytuacji niezbędne było dostosowanie organizacji wewnętrznej organów policji śledczej do nowych potrzeb. W okresie 1926-1927 nastąpiła gruntowna reorganizacja policji kryminalnej. W zasadzie w takim kształcie organizacyjnym pion polityczny Policji Państwowej dotrwał do 1939 roku.
Policja Polityczna była jedyną służbą wewnętrzną PP zajmującą się kontrwywiadem politycznym. Jej praca miała po części charakter represyjny, po części - obserwacyjny.
Stronnictwa polityczne stojące na gruncie utrzymania porządku burżuazyjnego w zasadzie nie były' narażone na represje. Podlegały jedynie dyskretnej inwigilacji operacyjnej prowadzonej przez organy cywilnej służby bezpieczeństwa. Należy jednak dodać, że było wiele organizacji politycznych uw ikłanych w działalność szpiegowską na rzecz obcych państw. Dotyczyło to wywiadu politycznego^ dywersji oraz prób „importu" obcych ideologii. Szczególnie władze bezpieczeństwa Rosji sowieckiej starały się wykorzystywać polskich komunistów oraz tendencje niepodległościowe mniejszości narodowych do realizacji swych imperialnych i ideologicznych celów. Policja polityczna wraz z kontrwywiadem wojskowym zwalczały wszelkie próby ingerencji obcych mocarstw w życie wewnętrzne państwa.
Do stronnictw i ruchów politycznych, które były represjonowane, oprócz komunistów należy zaliczyć partie i organizacje mniejszości narodowych (ukraińskie, białoruskie, litewskie) oraz radykalnych ludowców. Inwigilowane były również partie robotnicze o charakterze rcformistycznym i chadeckim. Zainteresowanie nimi wynikało z uzasadnionego podejrzenia, iż lewicowe partie robotnicze i chłopskie były poddane silnej infiltracji komunistycznej. W materiałach Policji Politycznej wyróżniano trzy kategorie działalności podlegającej zwalczaniu przez służby kontrwywiadu politycznego: komunistyczną, antypaństwową i szpiegowską. W praktyce podział przestępstw na te kategorie był umowny. Działalność komunistyczna miała częstokroć znamiona zachowań antypaństwowych i działań szpiegowskich.
Aby zobrazować skalę problemu zagrożenia działalnością antypaństwową i szpiegowską w II Rzeczpospolitej, na podstawie dostępnych materiałów została przedstawiona statystyka tego rodzaju przestępstw wykrytych przez Policję Polityczną w latach 1922-1926 (wykres 5).
Jak wynika z przedstawionego wykresu, działalność represyjna skierowana przeciwko ruchowi komunistycznemu wykazywała w latach 1922-1926 stalą tendencję wzrostową, zwłaszcza od roku 1925. Natomiast walka z działalnością antypaństwową i szpiegowską miała swój szczyt w roku 1923. później liczba aresztowań stale się zmniejszała.
13:09