53
- iLiorary Keaaer
Strona 53/228
' Mm* >i»ti«<if*4n< wIli ł tvita>n
2.1. Kięstwo Wjraiwskte (1807-181S)
twórców tej konstrukcji prawno-ustrojowej podprefekt stanowił najbardziej odpowiedni podmiot kontroli efektywności i sprawności działania administracji miejscowej najniższego szczebla.
Na tym poziomie również, podejmowano próby usprawnienia zarządzania administracją. Uważano, że należy wspomóc prefekta, ustanawiając jego zastępcę oraz odpowiedni aparat pomocniczy. W niektórych departamentach powoływano asesorów lub adiunktów, jednocześnie w Sejmie i Radzie Stanu słychać było głosy mówiące o potrzebie oszczędzania i ograniczania liczby podprefektów przez ustanawianie wspólnego podprefekta dla dwóch i więcej powiatów'. Liczbę stu powołanych urzędników powiatowych - podprefektów - uznawano za wygórowaną. Tych projektów jednak, jak i wielu innych, nic udało się zrealizować przed upadkiem Księstwa.
Postanowienie konstytucyjne o municypalności jako najniższej jednostce administracyjnej zostało przeniesione za wzorem rewolucyjnej Francji, chociaż brak było jakichkolwiek rodzimych doświadczeń w tym zakresie. Od początku rodziły się wątpliwości dotyczące odróżnienia municypalności od gminy miejskiej. Przeważał pogląd, iż municypalny prezydent ma być czymś pośrednim pomiędzy podprefektem a burmistrzem gminy miejskiej. Wysuwano propozycję tworzenia okręgów municypalnych składających się z kilku miasteczek, zarządzanych przez wspomnianych burmistrzów.
] ()statcc7nic przyjęto kompromisowe rozwiązanie w postaci dekretu z. 30 stycznia 1809 roku (lub 10 lutego), na mocy którego utworzono municypalności w dużych ośrodkach miejskich, to znaczy: w Warszawie, Poznaniu, Toruniu i Kaliszu, a po przyłączeniu nowych departamentów charakter municypalności uzyskały: Kraków, Lublin i Sandomierz.
Ostatecznie zrezygnowano z francuskiej konstrukcji polegającej na nierozróżnia-niu miast i wsi. W tych ostatnich zamierzano wprowadzić odmienny ustrój. Na czek* municypalności stali mianowani przez króla prezydenci - podlegli służbowo prefektom. Prezydent czuwał nad funkcjonowaniem miejscowej administracji i policji. Tc czynności wykonywał przy pomocy ławników i intendentów policji.
W pozostałych gminach miejskich wprowadzono tymczasową administrację lokalną w miastach, na czele z burmistrzem podległym podprełektowi. W miastach departamentalnych burmistrzowie podlegali prefektom. Przejściowy charakter przepisów z 23 lutego 1809 roku wynikał z faktu, iż nic odpowiadały one postulatom konstytucyjnym. W przyszłości przepisy o municypalności miały objąć gminy miejskie i wiejskie. Przedstawiciele władzy gminnej decydowali w sprawach administracji i policji. W gminach wiejskich prefekt powoływał wójta spośród „obywateli gminy czytać i pisać umiejących", z reguły spośród miejscowych dziedziców (w całym Księstwie było ich około 7 tys.). Wójt sprawował pełną władzę administracyjną
^3 09:46
F* Itelix iLibrary Reader
Wyszukiwarka