70
- iLibrary Keader
* """iioT• u w*» xm '
Organizacja i dtlabinok służb policyjnych na Bemach polskich w latach 1795-1918
Ponadto żandarmi midi nadzorować „monopolistów" (dzierżawców monopoli państwowych) oraz sprzedawców żywności. Otrzymali również specjalne uprawnienia w zakresie prowadzenia śledztw, mjn. mogli przesłuchiwać podejrzanych i świadków.
Różnym przeobrażeniom organizacyjnym w tym czasie ulegał również system policji politycznej w Królestwie Polskim. W latach siedemdziesiątych XIX wieku żandarmeria w Królestwie uniezależniła się od miejscowych władz carskich. Kolejni generałowie-gu-bernatorzy próbowali zmienić tę sytuację. Zaraz po objęciu funkcji generala-gubcrna-tora Josii Hurko (1883-1894) starał się, zresztą bezskutecznie, podporządkować sobie żandarmerię okręgu warszawskiego. Jego następca, Paweł Szuwalow, słał memoriały do cara Mikołaja II w sprawie reformy systemu policyjnego w Królestwie. Dopiero w 18% roku zniesiono Zarząd Warszawskiego Okręgu Żandarmerii. W zamian utworzono kancelarię i stanowisko pomocniki! warszawskiego generała-gubernatora do spraw policyjnych, który miał być także dowódcą żandarmerii w Królestwie. Zmiany polegały, z jednej strony, na dostosowaniu organizacji terenowej oddziałów żandarmerii do obowiązującego podziału terytorialnego państwa i struktury władz administracji ogólnej, a z drugiej, mi podporządkowaniu ich władzom administracyjnym Królestwa.
W efekcie oddziały żandarmerii zostały ponownie podwójnie podporządkowane: szefowi Korpusu Żandarmerii i warszawskiemu generałowi gubernatorowi. Pierwszym pomocnikiem generała-gubernatora został gen. Mikołaj Brok, dotychczasowy naczelnik warszawskiego Okręgu Żandarmerii, ale po roku zmienił go Wiktor Ono-prienko (1897-1900)W każdej guberni utworzono gubernialnc zarządy żandarmerii, którym podlegały powiatowe zarządy. Jedynie pod względem gospodarczym i wojskowym żandarmeria w Królestwie nadal była podporządkowana bezpośrednio szefowi żandarmów w Petersburgu.
W miarę postępującego zagrożenia, jaki wywołał wybuch I wojny światowej, wraz z wycofywaniem się wojsk rosyjskich, postępowała ewakuacja urzędów carskich. W 1915 roku ewakuowane zarządy żandarmerii warszawskiej i kieleckiej umieszczono w Moskwie, kaliski i piotrkowski w Smoleńsku, lubelski i łomżyński w Jarosławiu. płocki i suwalski w Riazaniu. Tam też. kontynuowały swoją działalność do roku 1917, w którym zakończyły się dzieje carskiej żandarmerii Królestwa Polskiego.
Powstania narodowe w 1930-1831 i 1863-1861 nie zahamowały rozwoju carskich służb policji politycznej na terenie byłego Królestwa Polskiego. Obok Korpusu Żandarmerii w 1881 roku powstała nowa instytucja policyjna - Oddział Ochrony Porządku i Bezpieczeństwa Państwowego, zwany potocznie „ochraną”, która otrzymała praw ic nieograniczone prerogatywy w zakresie kontroli wszelkich dziedzin życia społecznego i intelektualnego objwuteli.
“ Kolejni pomocnicy gcncrala-gubcrnatora: Iwan łullon (1900-1904), Władimir CrcrŁicow (1901). Andnq Markgrafeki (191)4 1906>, Lew Uthof (1906 19IS>.
F* Ite!ix iLibrary Reader
Wyszukiwarka