71

gdy wszystkie zabiegi pielęgnacyjne przyjmuje w sposób naturalny. Uzyskamy wówczas lepsze wyniki oraz nie będziemy musieli przełamywać oporu dziecka.

Masaż wewnętrzny jamy ustnej dobrze jest wykonywać przed każdym karmieniem, najlepiej palcem owiniętym gazą. Gazę moczymy w ciepłym płynie (np. kwas borny z gliceryną), aby zmniejszyć tarcie podczas masowania. Pamiętąjmy o starannym umyciu rąk przed zajęciami.

Masaż można wykonywać także za pomocą smoczków (bez otworów) nałożonych na butelki wypełnione płynem (ciepłym, zimnym), łyżeczek (metalowych, plastykowych), kawałka jabłka, skórki chleba, lizaka (podłużnego), miękkiej szczoteczki do zębów, itp.

Używając przedmiotów o różnej temperaturze i różnej gładkości powierzchni, dostarczamy dziecku dodatkowych wrażeń dotykowych. Wybór przedmiotu do masażu trzeba uzależnić od wieku, możliwości i przyzwyczajeń dziecka.

Zajęcia rozpoczynamy od masażu okrężnego policzków. Wykonujemy palcem ruchy okrężne po wewnętrznej stronie policzków. Masujemy jeden i drugi policzek. Następnie przechodzimy do masażu języka. Masaż rozpoczynamy po stronie grzbietowej, gdzie poruszamy się ruchami kolistymi od czubka ku tyłowi do wywołania odruchu wymiotnego. U dzieci