73

EU U? ^)^łf\ J\ D D S? ^    & Limit wydruku: 0

istona Policji w Polsce -

- iLibrary Reader

Strona 73/228

£1 © © © &

S UuA    lU r >vii V    ViMłMa >K*

2.5 Ochroni porządku i hupeoofetwa putóunego w zat«r« ausinadtłm

teatrów i wychodzącej prasy oraz czynności sądownicze w sprawach drobnych wykroczeń. Dwa lata później, w 1777 roku powołano organ wykonawczy Dyrekcji w postaci Wojskowej Straży Policyjnej, złożonej z 1 oficera, 5 kaprali i 62 szeregowych funkcjonariuszy. Pierwszym dyrektorem Policji wel.wowie został Daniel Halama von Gitschin.

Przyjęty model ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego opierał się na podziale miasta na 5 dzielnic. W każdej z nich ustanowieni zostali sędziowie ziemscy, zwani landwójtami. Odpowiadali oni za stan porządku w dzielnicy, nadzorowali szynki i gospody, organizowali służbę patrolową, a schwytanych przestępców przekazywali do Dyrekcji Policji Zadania te w dzielnicy wykonywało 15 komisarzy ziemskich i tyluż kontrolerów dzielnicowych. Nie byli to zawodowi urzędnicy policji. Ponadto landwójt miał do dyspozycji kilku stróżów nocnych i ziemskich.

W tym systemie policyjnym specjalną rolę odgrywał nadzorca dzielnicowy, który był pracownikiem Dyrekcji Policji i nie wchodzi! w skład urzędu landwójta. W pewnym stopniu dublował on działania dzielnicowego urzędu policyjnego, gdyż pełnił funkcje kontrolne nad tymi organami wykonawczymi Dyrekcji.

Ustrój władz policyjnych we Lwowie był bardzo rozbudowany i zhierarchizowany, co mogło utrudniać skuteczną walkę z przestępczością na terenie miasta. Należy nadmienić, iż w pierwszym okresie działania Dyrekcji, do 1848 roku, była ona opanowana przez urzędników pochodzenia niemieckiego i czeskiego.

Wiosna Ludów w 1848 roku w Galicji miała charakter dość burzliwy. Tak jak w innych zaborach w chwilach zrywów niepodległościowych, tak i tu następował wzrost aktywności społecznej nastaw ionej na ochronę porządku publicznego. Powstawały formacje o charakterze na poły wojskowym, na poły policyjnym. We Lwowie utworzono Gwardię Narodową i Milicję Miejską. Obie tc formacje odegrały istotną rolę podczas obrony miasta przed wojskami austriackimi. W1848 roku władze powstańcze zlikwidowały Dyrekcję Policji, a jej kompetencje przejął miejscowy magistrat. Po upadku powstania wojskowo w^rładze austriackie przystąpiły do tworzenia nowego systemu władz policyjnych we Lwxjwic.

I W listopadzie 1848 roku powołano do życia Starostwo Grodzkie, które istniało do roku 1852. Zakres działania tej nowej instytucji był o wiele szerszy od zakresu działania Dyrekcji Policji. Podobne urzędy administracyjno-policyjne zaczęły powstawać w całym zaborze austriackim.

Jednocześnie przygotowywano cywilną Straż Policyjną, która miała uzupełnić wojskową Straż Bezpieczeństwa pełniącą funkcję organu wykonawczego Starostwa Grodzkiego. Po czteroletnim funkcjonowaniu Starostwa nastąpiła kolejna reorganizacja oznaczająca powrót do instytucji Dyrekcji Policji, która działała już do końca istnienia Cesarstwa Austro-Węgierskiego. Podobne koleje losu przeszła organizacja służb policyjnych w części zachodniej zaboru austriackiego w Matopolsce Zachodniej.

F* Ite!ix iLibrary Reader

72 - Paint

09:50