76
B. Baraniak. Metody badania pracy. Warszawa 2(X)9
ISBN 978-83-61408-68-0. © by WAiP 2009
B. Baraniak. Metody badania pracy. Warszawa 2(X)9
ISBN 978-83-61408-68-0. © by WAiP 2009
Spis treści Notatki
Metodologia nauk w nurcie badawczym 153
wania pracy (1968). Składają się one z trzech wzajemnie powiązanych zakresów: 1) badania i usprawniania metod pracy; 2) mierzenia i normowania pracy; 3) kwalifikowania pracy.
4.5.2.1. Metody badania pracy i ich usprawniania wymagają sporządzenia schematu organizacyjnego danego odcinka pracy. Wyodrębnione w nim elementy składowe procesu można rejestrować, badać wpływ różnych czynników, racjonalizować ich przebieg poprzez eliminowanie zbędnych elementów procesu, wreszcie łączyć i upraszczać sposoby wykonywania zadań w celu zwiększenia efektywności badanego procesu.
Za przydatne metody badawcze umieszczone w grupie technik zbierania i usprawniania informacji w badaniach i usprawnianiu metod pracy uznano:
■ obserwację ciągłą,
■ fotografię dnia pracy,
■ samofotografię czasu pracy,
■ obserwację fotofilmową,
■ wywiad,
■ ankietę,
■ analizę dokumentacji,
■ kartę przedsięwzięć organizacyjnych,
■ test diagnostyczny opisowy,
■ uproszczoną analizę diagnostyczną przedsiębiorstwa.
Powyższe techniki w metodzie badania i usprawniania pracy (zob. pkt. 5.1.) umożliwiają dostarczenie wiedzy na temat potencjału technicznego i ludzkiego, stanowiska pracy, jego normowania wyrażonego poziomem płac, wydajnością i efektywnością pracy oraz potrzebą usprawnień procesu pracy.
4.5.2.2. Mierzenie i normowanie pracy jest specyficzną metodą dla procesu pracy, ponieważ jej zadaniem jest badanie zużycia czasu pracy oraz normowanie pracy. Procesem tym zajmują się techniki mierzenia i normowania pracy, które ustalają ilościowe i techniczne mierniki pracy oraz dokonują pomiarów pracochłonności poszczególnych elementów określonej pracy. W tym celu wykorzystuje się następujące karty i wykresy przebiegu pracy:
■ karty badania metod pracy,
■ karty procesu,
■ karty przebiegu materiału,
154 Rozdział 4. Metody badanu pracy w interdyscyplinarnym układzie
■ karty przebiegu czynności,
■ karty czynności wielopodmiotowych,
■ karty czynności obu rąk,
■ karty therbligów (nazwa zaproponowana przez Gilbertha, będącą anagramem jego nazwiska),
■ simogram,
■ karty obiegu dokumentu,
■ wykres przebiegu,
■ przestrzenny wykres przebiegu,
■ wykres sznurkowy,
■ chronocyklogram,
■ krytyczna ocena i analiza,
■ pytania naprowadzające,
■ tabela możliwości usprawnień,
■ analiza funkcji.
Zastosowanie techniki w metodzie mierzenia i normowania pracy jest sprawdzianem efektywności różnych wariantów metod pracy, mających na celu ustalenie liczby stanowisk pracy i ich obsady pracowniczej, skutkującej opracowaniem systemu płac dostosowanym do efektywności procesu.
Normowanie pracy jest procesem, który ustala normy czasowe, ilościowe i cenowe pracy. Składają się na nie:
■ czas pracy urządzeń,
■ czas pracy pracowników i ich liczba,
■ ilość zużytych materiałów i ich cena,
■ wynagrodzenie pracowników.
Wyodrębnia się następujące rodzaje norm pracy:
1. Techniczna norma czasu określa niezbędny czas do wykonania żądanej pracy w określonych, istniejących i najbardziej racjonalnych warunkach techniczno-organizacyjnych. Uwarunkowana jest: a) zracjonalizowanym podziałem i przebiegiem procesu technologicznego: b) celowym doborem podstawowego wyposażenia stanowiska; c) racjonalną organizacją stanowiska roboczego; d) racjonalną metodą wykonywania pracy przez pracownika; e) właściwym wyborem pracownika o odpowiednich kwalifikacjach; f) zapewnieniem warunków umożliwiających wydajną i rytmiczną pracę.
2. Techniczna norma ilości określa niezbędną ilość wyrobów wyznaczoną do wykonania w określonym czasie.
Wyszukiwarka