7

storia rOticji w Koisce -

,Mmmmm

- iLiorary Keaaer

HU &

Limit wydruku: 0

Strona 10/228

£1 © © © &

Witff

Na przestrzeni wieków rola instytucji policyjnych zmieniała się w zależności od oczekiwań wobec administracji państwowej. Pierwotną funkcją administracji było realizowanie zadań reglamentacyjno-policyjnych. W pierwszej połowie XX wieku została wydzielona funkcja socjalna, a następnie organizatorsko-gospodarcza. Generalnie większość zadań administracji spraw wewnętrznych mieści się w zakresie funkcji reglamentacyjno-policyjnej, dotyczy to między innymi spraw ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego.

Zakres pojęcia ..policja" zmieniał się również wraz z panującymi poglądami na istotę państwa oraz stosunek państwa do obywatela. Początkowo obejmował ogół działalności państwowej oraz wszystkie dziedziny życia religijnego, politycznego i prywatnego.

Aż do przełomu XVIII i XIX wieku w zakresie pojęcia -policja” mieściła się nie tylko działalność związana z utrzymywaniem bezpieczeństwa, lecz także spraw)¹ finansowe. wymiar sprawiedliwości i wojsko. Kompetencje przyznawane policji odnosiły się zatem do wszystkich zadań publicznych. O ile. na przykład, w Rzeszy Niemieckiej w XV i XVI wieku chodziło jeszcze o -państwo", które swoje zadania upatrywało głównie w zapewnieniu pokoju, prawa i porządku, o tyle w XVII i XVIII wieku, pod wpływem absolutyzmu, rozwinęło się właściwie -państwo policyjne". Dysponowało ono biurokratycznym aparatem administracyjnym, który zastrzegał sobie prawo nieograniczonej ingerencji w sferę prywatności poddanych, przede wszystkim w zakresie własności i wolności, w celu ochrony porządku publicznego. Rozwój instytucji państwa, który nastąpił w okresie absolutyzmu, nadał jednak powstającej policji znaczenie bliskie współczesnemu, a policja rozumiana jako suwerenny organ przymusu do realizacji funkcji publicznych uwarunkowała istnienie państwa. W XVIII wieku pod pojęciem -policji" zaczęto rozumieć rodzaj instytucji. Termin -policja* oznaczał określoną władzę i jej funkcjonariuszy, którzy nosili tytuły służbowe, takie jak -dyrektor policji", „komisarz policji* czy .policjant liniowy", ale w żadnym wypadku ich kompetencje nie obejmowały całości spraw administracji wewnętrznej. Mieli się zajmować wyłącznie sprawami bezpieczeństwa. Po raz pierwszy nastąpiło więc rozróżnienie między policją w sensie materialnym (traktowaną jako całość administracji spraw wewnętrznych) a policją w sensie instytucjonalnym (jako specyficzny organ władzy).

W miarę uniezależniania się obywatela od państwa pod wpływem myśli liberalizmu zawęża! się zakres pojęcia „policja" i sprowadzał do określania zapobiegania wszelkim niebezpieczeństwom wynikającym z konfliktów międzyludzkich i ograniczania sfery naturalnej swobody działania obywatela ze względu na dobro państwa. W państwie liberalnym działalność policyjna miała charakter zapobiegawczy, tzw. policja negatywna. Działalność popierania interesów społeczeństwa, tzw. policja dobrobytu {wohlfartpolizei), z zastosowaniem przymusu zeszła na dalszy plan. Poza tym w ramach kształtującego się państwa prawnego, żadne działanie policyjne nie było już swobodne, wymagało specjalnego upoważnienia ustawowego.

; 5^;,)    17:08

Start '    O ^>> Wibuk.pi - internetowa ... j? Ite!ix iLibrary Reader