7

47.    Co to jest szkło - dlaczego jest twarde i kruche, a plastyki miękkie?

Czynnikiem decydującym o postaci otrzymanego szkła jest prędkość stygnięcia. Gdy pozwolimy szkłu stygnąc powoli to otrzymamy nieprzezroczysty kryształ ciała stałego. Szybkie stygnięcie zapobiega krystalizacji i zachowuje takie cechy cieczy jak przejrzystość-w efekcie uzyskujemy szkło.

48.    Dlaczego metale są sprężyste, a sole kruche?

49.    Jakie właściwości powinien mieć wielosezonowy olej silnikowy?

Podstawowymi składnikami olejów silnikowych są ciężkie frakcje ropy naftowej, pozostałości po destylacji ropy, charakteryzujące się dużą lepkością, oraz oleje roślinne. Podstawową cechą oleju jest jego lepkość. Im bardziej silnik jest wysilony i im większe występują w nim naciski jednostkowe tym większą lepkość musi mieć olej smarujący. W warunkach tarcia płynnego nośność (wytrzymałość) filmu olejowego jest zależna od jego lepkości. W przypadku tarcia granicznego zasadniczy wpływ mają cząstki powierzchniowo czynne (kwasy tłuszczowe, naftenowe, substancje smołowe). Oleje roślinne odznaczają się lepszą smamością niż oleje pochodzenia naftenowego, ale są mało odporne na utlenianie. Podczas pracy silnika olej poddawany jest wysokiej temperaturze oraz działaniu powietrza ulega stopniowemu utlenieniu. Jest to tzw. starzenie oleju, w wyniku którego powstają hydroksykwasy, smoły, asfalty. Mają one tendencję do osadzania się na częściach silnika i tworzenia szlamu na dnie zbiornika. Niektóre utlenione składniki oleju mogą być przyczyną korozji elementów silnika. Do dodatków uszlachetniających nalężą dodatki:

•    Myjąco, utrzymujące cząsteczki stałych produktów starzenia oleju w stanie zawiesiny koloidalnej, nie dopuszczając do ich koagulacji

•    Przeciwutieniające (inhibitory utleniania) opóźniające proces starzenia

•    Przeciwkorozyjne

•    Zwiększające lepkość i wskaźnik lepkości

•    Deprcsatory obniżająco tomporaturg krzepnięcia

•    Przeciwdziałające zacieraniu - zwiększające smarność