- iLiorary Keaaer
S KJ kai. HMmt y«4^< w łV»/ Ili I tWi «• r^itiinw»» 'A'«mmi łX*
Organizacja i <blabinok służb policyjnych na Bemach polskich w latach 1795-1918
(rozstrzyga! spory kompetencyjne), w tym mieściły się problemy policyjne. Pierwszym naczelnym prezesem prowincji poznańskiej został Józef Zeiboni di Sposetti^. Kolejnymi szefami administracji rządowej w tej prowincji byli:
O Johann Baumann od 1826 roku,
O Edward Flotwell cxl 1830 roku,
O Adolf Arnim Boitzcnburg od 1841 roku.
W roku 1879 w administracji prowincji wprowadzono system dualistyczny. Połegalo to na koegzystencji podmiotów administracji rządowej z organami administracji samorządowej. Nadprczydent stal wówczas na czele organu uchwałodawczego samorządu pod nazwą Rada Prowincjonalna. W1808 roku zlikwidowano departament)’ i wprowadzono obwody rejencyjne na czele z prezydentem, któremu powierzono sprawy administracyjno-policyjne. Prezydent, podobnie jak nadprezydent, był mianowany przez króla. Obaj reprezentowali w terenie ministra spraw wewnętrznych, któremu podlegali służbowo. Prezydent dysponował całym aparatem pomixmczym w postaci prezydium, radców rejencyjnych i wielu specjalnych doradców. Z biegiem czasu struktura wewnętrzna prezydium została rozbudowana. Składała się z czterech oddziałów:
O Spraw Wewnętrznych,
O Spraw Szkolnych i Wyznaniowych,
O Spraw Podatkowych Bezpośrednich,
O Spraw Rachunkowych.
Na czele powiatu stał land rat pełniąc)’ funkcje administracyjne i policyjne. Kandydata przedstawianego przez sejmiki powiatowe zatwierdzał króL Liczba powiatów w zaborze pruskim stale malała. Doszło do tego, że w rejeiKji poznańskiej było 27 powiatów, w bydgoskiej - 13, gdańskiej - 9, a w kwidzyńskiej - 17”.
Duża część zadań pruskiej administracji rządowej w terenie podlegała zwierzchnictwu nadprezydenta w prowincji, prezydenta w rcjcncji i landrata w powiecie. Nadzór służbowy sprawował w tym zakresie minister spraw wewnętrznych.
Jak wspomniano, naczelny prezes jako zwierzchnik administracji ogólnej w prowincji byt zobowiązany realizować polecenia ministrów. Znaczna część zadań zlecana przez ministra spraw wewnętrznych była związana z szeroko rozumianą problematyką bezpieczeństwa wewnętrznego w prowincji. Na naczelnym prezesie spoczywał obowiązek nadzorowania politycznej działalności Polaków oraz stałe informowanie ministerstwa o wszelkich przejawach tej aktywności.
' T. Piprocfci Włfftic Kiifstwo POzna/ukie w okresie rzędów floU wrila. Pomiń 1970. v 26.
“ F. Koncocny, Huiona admtmuraefi wPohce, Wilno 1924, s. 286.
^3 09:51