- iLiorary Keaaer
£1 © © © &
S Mm* Kib*>i (A/.i • r%4»* lii »
Felicja kryminalna i polityczna w Polsce międzywojennej
reorganizowane. Można wyróżnić pięć etapów rozwoju tej służby policyjnej, a mianowicie:
O 1918-1919,
O 1919-1923,
O 1923-1924,
O 1924-1926,
0 1926-1939.
W pierwszym okresie, poprzedzającym powołanie scentralizowanej służby porządkowej - Policji Państwowej - istniało wiele niezależnych od siebie organizacji zajmujących się tymi zagadnieniami. Już za czasów Rady Regencyjnej minister spraw wewnętrznych J. Stecki rozpoczął formowanie namiastki policji politycznej w postaci Oddziału Korespondentów w ramach sekcji administracyjnej MSW. W paździei niku 1918 roku zamiast Oddziału powołano do życia Biuro W ywiadowcze MSW'. Wykorzystując dorobek i doświadczenia tych służb, po utworzeniu Policji Państwowej przystąpiono do organizowania w jej ramach policji politycznej. W1' dniu 16 października 1919 roku komendant główny policji określił bardzo ogólme kompetencje Inspektoratu Defensywy Politycznej. W'1 nowo utworzonej komórce zatrudniono osoby pracujące wcześniej w Biurze Wywiadowczym MSW.
Inspektorat Defensywy stanowił autonomiczną jednostkę Komendy Głównej PP podlegającą ogólnie komendantowi głów nemu, a w sprawach fachowych szefowi sekcji bezpieczeństwa publicznego i prasy MSW'. Głównym zadaniem Inspektoratu było prowadzenie skutecznej walki ze szpiegostwem i komunizmem. Inspektorat nic miał jednak sieci podległych sobie terenowych organów. Kierowniczą rolę w infiltrowaniu
1 zwalczaniu ruchu wywrotowego nadal odgrywały organy wojskowe. Od października 1919 do sierpnia 1920 roku w organizacji defensywy politycznej nie nastąpił istotny postęp. Prawic przez rok obowiązki Inspektoratu w terenie były wykonywane przez pracowników policji śledczej. Dopiero w sierpniu 1920 roku unormowano ustrój organów defensywy policyjnej. Stworzono odrębny jej pion, nazywany Wydziałem IVD, który miał swoje urzędy na każdym szczeblu organizacyjnym Policji Państwowej.
Na szczeblu województwa - ekspozytury Wydziału 1VD oraz, w zależności od potrzeb, najmniejsze jednostki - agentury Wydziału IVD. Ekspozytury miały odgrywać rolę pomocniczą w stosunku do centrali. Na podstawie obserwacji i wywiadów zbierano informacje o podejrzanych osobach i organizacjach. Wyniki tych działań natychmiast przesyłano w postaci meldunków i sprawozdań do centrali Powołano ekspozytury przy wszystkich komendach okręgowych PP. Najmniejszymi urzędami defensywy policyjnej były agentury Wydziału IVD działające na terenie powiatu, uzależnione służbowo od kierownika ekspozytury oraz władz administracyjnych i sądou-ych, nie podlegały' natomiast kierownikom urzędów policji ogólnej - komendantem powiatowym.
13:08