- iLiorary Keaaer
7.2. Polcji polttyaru w II RttafttspdKej
!W 1923 roku doszło do pierwszej gruntownej reorganizacji kontrwywiadu politycznego służby policyjnej, /.ostała ona przeprowadzona pod naciskiem władz administracji państwowej, która ciągle domagała się podporządkowania im organów defensywy policyjnej na terenie województw i powiatów.
Kierownicy urzędów administracyjnych uważali, że dualizm kompetencyjny w sprawach bezpieczeństwa publicznego jest szkodliwy dla ustroju władz administracyjnych oraz interesu państwa. W dniu 26 kwietnia 1923 roku premier, a zarazem minister spraw wewnętrznych, W. Sikorski wydal przepisy o Służbie Informacyjnej. Było to wydarzenie przełomowe i pociągało konsekwencje polityczne i prawne. Przede wszystkim zlikwidowano cały pion Wydziału 1VD, a zamiast niego stworzono Służbę Informacyjną, którą uniezależniono od władz policyjnych, włączając w strukturę organów administracji politycznej w postaci oddziałów i agentur informacyjnych. Rewolucyjno^ tej zmiany polegała na tym, 2e Policja Państwowa przestała odgrywać rolę jednego z podmiotów prowadzących działalność kontrwywiadowczą. Od tej chwili wszelkie uprawnienia dotyczące kierunku dziatań defensywnych, wyboru metod i środków pracy oraz administrowania, organizowania i wyszkolenia kadr służby informacyjnej znalazły się w gestii organów administracji politycznej. Według nowych przepisów do zadań Służby Informacyjnej należało:
O śledzenie wszelkich przejawów życia politycznego, społecznego,
narodowościowego i zawodowego, o ile zagraża ustrojowi lub bezpieczeństwu RP, i informowanie o tym władz,
O tn>pienie szpiegostwa politycznego i wojskowego, tego ostatniego w ścisłej współpracy z organami wojskowymi.
Nastąpił zwrot w pracy Służby Informacyjnej, gdyż w nowych warunkach położona nacisk nic na zadania czysto represyjne, ale na działalność informacyjno--inwigilacyjną. Na czele całej Służby stał jej szef. Marian Swolkień, jako kierownik Oddziału Informacyjnego w Departamencie Bezpieczeństwa Publicznego MSW. Oddział miał zajmować się zbieraniem i analizowaniem materiałów informacyjnych otrzymywanych od terenowych organów Służby Informacyjnej. Celem ostatecznym miało być stałe informowanie ministra o sytuacji społeczno-politycznej w kraju oraz przedkładanie własnych sugestii i wniosków w tym zakresie. W województwach zamiast ekspozytur Wydziału IVP utworzono w uizędach wojewódzkich oddziały informacyjne, których kierownik podlegał bezpośrednio naczelnikowi Wydziału Bezpieczeństwa. Jednostki te wykonywały takie samo zadania jak Oddział Informacyjny MSW. W urzędach administracji I instancji powołano agendy informacyjne pełniące wszelkie funkcje wykonawcze o charakterze informacyjnym. W tym celu pracownicy tych agentur pozyskiwali do pracy konfidentów, którzy zbierali informacje mające