49

3 EP ^5    Limit wydruku: O

Strona 49/228

fi O

2.1. Kięstwo WtfSttwdcte (1807-181S)

Wymienione zadania sprowadzały się do tradycyjnego rozumienia władzy policyjnej. Kierownict\«i Dyrekcji Policji powierzono Aleksandrowi Potockiemu. Pomimo że należał on do patriotycznego kręgu zwolenników Konstytucji 3 Maja, jako urzędnik był nieudolny, a przede wszystkim przekupny. Swoje dość ważne stanowisko zawdzięczał jedynie poparciu Napoleona.

Księstwo Warszawskie było monarchią konstytucyjną. Model ustroju państwowego, jaki określała Konstytucja Księstwa, charakteryzował się mocną pozycją organów rządowo-administracyjnych. Ten system ustrojowy został rozwinięty w Królestwie Polskim i stanowił etap w procesie tworzenia nowoczesnej państwowości polskiej w epoce porozbiorowej. Wszystkie organy władzy poza Sejmem i wymiarem sprawiedliwości były uzależnione od króla dysponującego szerokimi uprawnieniami. Wprowadzono jednoosobowe organy w postaci ministrów, którzy stali na czele wyodrębnionych pięciu resortów. W ten sposób odchodzono od rodzimych tradycji kolegialnych organów centralnej administracji. Pozycję ministrów określił dekret królewski z 20 kwietnia 1808 roku. Ministrowi policji (Aleksander Potocki do listopada 1811 roku. następnie Ignacy Sobolewski) podlegały sprawy ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego.

Terenowa administracja spraw wewnętrznych i policji realizowała zadania w bardzo szerokim obszarze przedmiotowym. W okresie przejściowym zdecydowano się na zachowanie dotychczasowego podziału terytorialnego, to znaczy podziału na departamenty. warszawski, poznański, kaliski, bydgoski, płocki i białostocki, a tych z kolei na powiaty. Podobnie utrzymano ustrój terenowych Olga nów administracji zorganizowany na jesieni 1806 roku. W departamentach działały izby administracji publicznej, składające się z prezesa departamentu i dwunastu konsyliarzy powoływanych przez Komisję Rządzącą. Poszczególne izby podzielone były na wydziały, które odpowiadały określonym dyrekcjom, z wyjątkiem Wydziału Sprawiedliwości. Do kompetencji Wydziału Spraw Wewnętrznych należały zagadnienia goispodarcze i społeczne oraz ogólny zarząd administracyjny. Izby jako organy kolegialne wykonywały polecenia poszczególnych dyrektorów. Akt z 9 kwietnia 1807 roku wydany przez Komisję Rządzącą określał szczegółowy tryb organizacji i postępowania tych organów w okresie przejściowym. Z kolei administrację powiatową tworzyły izby powiatowe wykonawcze kierowane przez prczesciw powiatu oraz kolegia konsyliarzy. W miastach skład magistratu z prezydentem (burmistrzem) na czele był akceptowany przez. Komisję Rządzącą za pośrednictwem Wydziału Policji - Izby Administracji Publicznej. Natomiast w miastach prywatnych burmistrzów nadal zatwierdzał właściciel dóbr.

Uchwała z 14 maja 1807 roku dawała magistratom dużą część władzy policyjnej w zakresie lokalnym, co świadczyło o znacznym stopniu decentralizacji administracji policyjnej na rzecz instytucji samorządowych. Na szczególnych zasadach funkcje policyjne pełnił prezydent miasta Warszawy. W tym zakresie podlegał on bezpośrednio dyrektorowi policji.