Ro:it:ui/ ll Furmy paAsiwa
38. A. Łopatka. Prawoznawstwo, op. cit., s. 41-42.
39. T. Langer, Typ i forma (...), op. cit., s. 63.
40. E. Zieliński wyróżnia reżimy: demokratyczny, częściowo demokratyczny, niedemokratyczny, op. cit., s. 119.
41. T. Langer, Typ i forma (...), op. cit.,*. 65 i n.
42. Tamże, s. 67 i n.
43. £. Zieliński, op. cit., s. 118.
44. H. Groszyk, w: Formy państwa (...), op. cit., s. 113-128;
45. T. Langer, Typ i forma (...), op. cit.,*. 23-35.
46. J. Kowalski, Wstęp (...), op. cit., s. 117; tenże w: J. Kowalski. W. Lamentowicz, P. Winczorek, Teoria (...), op. cit., s. 261 i n.
Po zapoznaniu się z treścią rozdziału 3 Czytelnik będzie wiedział:
- co oznacza pojęcie: cel państwa i jakie są cele państwa
- co znaczy termin: funkcja państwa i jak się klasyfikuje funkcje państwa
- jaka jest treść poszczególnych funkcji państwa
Pytanie o cel państwa posiada wielowiekową historię, bowiem jest nierozerwalnie związane z podstawowymi koncepcjami filozoficznymi, rozważającymi najogólniejsze problemy, takie jak cei ludzkiego życia, istota szczęścia itp. Zainteresowanie nauki o państwie problematyką celu państwa wiąże się ściśle z koniecznością wyjaśniania przez tę naukę istoty (bytu) i działalności państwa jako całości, a nic tylko z zajmowaniem się poszczególnymi organami państwa. Stąd znawca problematyki uważa zagadnienie celu państwa za jeden z najbardziej podstawowych problemów nie tylko teoretycznych. ale także polityczno-społecznych nauki o państwie .
Wielu autorów wskazuje wprost, że państwo jest instytucją celową (celo-wościową, o charakterze ideologicznym), że jest przygotowane i wyspecjalizowane w osiąganiu określonych celów i w działalności swej zmierza do ich urzeczywistniania. Działalność państwa jest w tym sensie celowa, żc motywem wielu form aktywności organów państwowych jest właśnie dążenie do zrealizowania określonych celów.
Pojęcie celu państwa rozumiane jest w literaturze przedmiotu’ zazwyczaj jako stan rzeczy (rezultat), którego osiągnięcie ośrodki władzy państwowej uznają za niezbędne dla organizacji państwowej. Cele państwa wyznaczane sa przez ludzi, nie ma bowiem - co podkreśla! \1. Maneli ' obiektywnych, samoistnych, niezależnych od świadomości ludzkiej celów państwa (ani celów jakichkolwiek instytucji państwowych). Ludzie wytyczający cele państwa to jednostki i grupy sprawujące władzę. Trafnie zwrócono uwagę w piśmiennictwie4, że niekiedy dochodzi do uzgodnienia tak wytyczonych celów w ramach szerszych zbiorowości, zaś szczególnie istotne cele bywają w pań-
•17