44
iLiorary Keaaer
mtdtfwfe cl*
Organizacja bezpieczeństwa I porządku publicznego od powstania państwa do utraty niepodległoia w 179S roku
O przeprowadzanie aresztowań,
0 nadzór nad więzieniami.
Podobnie jak w pierwszym okresie powstania Wydziałowi została podporządkowana Deputacja Indagacyjna, której przypadła rola instytucji prokuratorskiej. Dwa wyspecjalizowane oddziały tej Deputacji zajmowały się prowadzeniem dochodzeń na podstawie materiałów dostarczonych przez dcputacjc - rewizyjną i pocztową - oraz przesłuchiwaniem aresztowanych. Podejrzanych o przestępstwa przeciwko narodowi przekazywano za pośrednictwem Wydziału Bezpieczeństwa przed oblicze sądu kryminalnego. Społeczne żądanie rozliczenia się z „przestępcami targowicko--grodzieńskimi" wymuszało radykalne działania Wydziału, a szczególnie Deputacji. Publiczne egzekucje w czerwcu 1794 roku wywołały powszechną krytykę tych instytucji za ich małą efektywność. Dlatego też pod wpływem radykalnego skrzydła jakobinów Deputację Indagacyjną podporządkowano Sądowi Kryminalnemu Wojskowemu l“.
Odgrywał on w pewnym stopniu rolę organu nadzorującego działalność śledczą wspomnianej już Deputacji Indagacyjnej, między innymi mianował przewodniczącego Deputacji. Głównym zadaniem tych instytucji początkowo miało być wykrywanie zdrajców ojczyzny, aktywnych targowiczan oraz szpiegów rosyjskich. Zajmowały się również walką z przestępczością pospolitą.
Wydziałowi Porządku podlegały sprawry komunikacji, drogi, poczty, transportu
1 rozsyłania w teren rozkazów i poleceń Naczelnika powstania. Ponadto Rada zlecała Wydziałowi Porządku przygotowyw anie opinii dotyczących organizacji administracji lokalnej.
Jedynym lokalnym organem władzy w czasie powiania 1794 roku były komisje porządkowe, które otrzymały kompetencje takie, jak władze centralne, ale w zakresie ograniczonym terytorialnie. One też wrykony wały w terenie rozkazy władzy centralnej w sprawach policyjnych. Między innymi zajmowały się zwalczaniem żebractwa, łapaniem tzw. ludzi luźnych.
Nadal jeszcze sięgano po przedpowstaniowe służby policyjne, które jednak w wyniku zdemoralizowania przestały spełniać swoją rolę. Po wypadkach czerwcowych w Warszawie (samosąd na targowiczanach) powołano więc do życia czterystuoso-bowy Korpus Policji, którego dowódcą został mjr Felicjan Starczewski. Ta formacja o charakterze policji wojskowej składała się z żołnierzy chorągwi marszałkowskich oraz ochotników rekrutujących się spośród mieszczan.
Innym organem, który miał pełnić jednocześnie funkcje policyjnc > wojskowe na terenie Warszawy, była milicja. Nabór do tej formacji odbywał się na zasadzie
W. M. H.utd. Ustny władzcynitiiyrlipowitania koiautsitMiiiefo. Wrochw 164.
i) 09:44
f* Ite!ix iLibrary Reader
Wyszukiwarka