g 4 bmp

_E. Andrzejewska-Gole, L. Świątek_

towei prąciem. Zauważamy wyraźny podział ciała wszy na głowę tułów i odwłok - ten ostatni z wyraarą-segmentacją. Na głowie-widzimy parę-5-członowych czułków,_za jrimi widać oczy pojedyncze (ocelli). _Q?ęśęj)rzędnia głowy, powyżej^gzułków, ma kształt zaokrąglppgga stożka_Na jego końcu znajduje się wystający nieco błoniasty stożek przedustny (haustelluni). opatrzony w ^ wysuwalny wieniec małych haków (ryc. 88), które można dostrzec przy dużym powiększeniu *1 (600x) mikroskopowym. Haki te służą owadowi do zamocowywania głowy wszy w skórze-żywi- * cielą podczas ssania krwi.. Na.szczycie tego stożka mieści, sięwejście do jamy. .gębowej JHaystęl-lum wraz z jamą gębową należą do części ssących narządu gębowegcuJCźąśęi khyące (kłujka) w formie sztylecików oraz przewód ślinowy ukryte są wewnątrz głowy w pochewce, w preparacie niewidoczne. Kłujka wysuwa się dopiero podczas ukłucia i ssania krwi żywiciela (ryc. 85).

pata; p > ,v

Ryc. 87. Część tylna odwłoka wszy ludzkiej odzieżowej,

C - samicy, D - samca, g - gonopod, pe - penis (wg 18).

oto

uckjy-u-tt, f jj o¹    ^

o

, j >-£'?"

Ryc. 88. Haustellum wszy odzieżowej, a - wciągnięte, b — wysunięte, z wieńcem haków (wg 31).

Tułów składa się z trzech segmentów, które zlewają się i nie można ich rozróżnić. Z każdego segmentu wyrasta para 5-członowych odnóży, z których każde składa się z biodra, krętarza Ctrochanter), uda, goleni i stopy zakończonej mocnym pazurem, Ten ostatni wraz z palczastym wyrostkiem na goleni służy do przymocowywania się wszy do włosa lub włókna odzieży.

Odwłok zbudowany jest z 7-miu segmentów. Z boków pierwszych sześciu segmentów, jak również środkowego segmentu tułowia widoczne są okrągłe płytki boczne (pleura), w których umiejscowione są przetchlinki. -

Ad 2. Jajo wszy ma kształt owalny długość ok. 0,6 mm (u wszy odzieżowej - ok. 0,8 mmX~Zaopą-trzone jest w wieczko (gperculiini) zbudowane z komór mikropylamych, które spełniają funkcją wentylacyjne (ryć, 84). Do włosa jajo zostaje przytwierdzone za pomocą widocznej w preparacie&warstewki substancji cementowej^

Rysunek: odrysować samicę lub samca oraz jajo wszy głowowej.

2. Rząd: Henuptera - Pluskwiaki różnoskrzydłe

Rząd Hemiptera_ (syn. Heteroptera) obejmuje, owady mające 2 pary różniących się od siebie skrzydeł. Skrzydła I pary . są w części podstawowej skórzaste. schitYoizowane. natomiast ich część wierzchołkowa jest błoniasta. Skrzydła II pary są w całości błoniaste, szersze i zarazem krótsze w porównaniu do poprzednich. Aparat gębowy kłująco-ssący. Przechodzą przeobrażenie niezupełne.

95