>n m 0,180 /e wstawką pro*tq, m 0,410 l»t / wstawki, oA I I, Obliczanie H{) pozwoli na okre4lenli rzin/ywhtych wartod
założyć, np, at ■ l, e «
poprzednio założonych współczynników, których wyznaczanie nuleży oprzi na następujących zasadach:
Próg jazu ma do spełnienia ważne funkcje, a także musi spełniać pewne warunki hydrauliczne i statyczne. Rozważmy kształt obrysu zewnętrznego w przekroju poprzecznym progu na rysunku 3.1. Odcinek AB jest elemenimi pionowym ściany czołowej i razem z pochyłym odcinkiem BC stanowi siaty] ścianę piętrzącą. Ogólnie można powiedzieć, że proporcje długości tych on cinków, a także wielkość kąta cl1 mają umiarkowany wpływ na wydali k przelewu. Wydatek będzie tym większy, im dłuższy jest odcinek AB w stostin ku do odcinka BC i im bliższy kąta prostego jest kąt ar
Od punktu C do D przebiega krótki łuk, który płynnie wprowadza ściand piętrzącą w krzywą Creagera. Krzywa Creagera (odcinki DE i FG przy długu* ści odcinka EF = 0) jest obrysem dolnej krawędzi srngi o grubości H pr/m pływającej nad przelewem o ostrej krawędzi, umieszczonym na pozionilij punktu E. Kształt progu wyprofilowany wg tej linii zapewnia teoretyc/ni| występowanie ciśnienia atmosferycznego wzdłuż krzywej DG, podczas pr/iw pływu miarodajnego. Zmniejszenie warstwy przelewającej się przez pnij zaprojektowany dla warstwy H powoduje wzrost ciśnień powyżej atmosferycad nego, a zwiększenie warstwy przelewowej (np. podczas przepływu wód kim trolnych), doprowadza do ciśnień ujemnych (w stosunku do atmosferycznego Odstępstwa od profilu Creagera są możliwe, jeśli zmiany powodują poszer/tty nie przekroju poprzecznego w stosunku do profilu teoretycznego.
Poszerzenie profilu zmniejsza wydatek przelewu, ale nie grozi powstaniem podciśnień, co prowadziłoby do kawitacji betonu na powierzchni spływowd progu.
Współrzędne profilu Creagera przy założeniu H = 1 podano w tablicy 3,1 [18]. Początek układu współrzędnych znajduje się w punkcie Ox na rysim ku 3.1. Aby otrzymać poszukiwane wartości x i y dane z tablicy należy po mnożyć przez rzeczywistą wartość HQ.
Krzywa Creagera kształtuje profil progu, którego korona nie ma płas/,* czyzny poziomej (odcinek EF = 0). Dla tego przypadku, a także dla krótku*j wstawki prostej, gdy EF < 0,6 H, współczynnik wydatku m zależny od sin sunku —- należy przyjmować wg tablicy 3.5. Tablice o kolejnych numer;u li
Pg
3.5-f3.11 przedstawiono za pozycją bibliograficzną [10]. Często poszerzeni! korony progu jest niezbędne np. do oparcia belek szandorowych między wmj* kami w filarach od strony WG, do wytworzenia płaszczyzny i przestrzeni montażowej między szandorami a zamknięciem głównym podczas jego ie montu lub wymiany uszczelnienia. Jeżeli długość wstawki prostej EF > 0,6 II to współczynnik wydatku m zależy od stosunku L/H, gdzie L — długość wsią wki prostej EF. W tablicy 3.6 podano wartości współczynnika m w dodatkowi ) /ależności ////, Opis mluyk w » m il« >y inlripirlowm lar ze urn u .nu., nogo stoiunku długości wstawki / du grubości warstwy przelewającej się //, która kształtowała krzywa Creagera (4 kolumny pionowe), mamy w każdej / kolumn wiersze poziome dla różnych grubości warstwy przelewającej się //, i odpowiadające stosunkowi L/H{ współczynniki wydatku m.
Tablica 3.4
Współrzędne profilu Creagera
X |
y |
X |
y |
X |
y |
0 |
0,126 |
1,4 |
0,564 |
2,8 |
2,462 |
0,1 |
0,036 |
1,5 |
0,661 |
2,9 |
2,640 |
0,2 |
0,007 |
1,6 |
0,764 |
3,0 |
2,824 |
0,3 |
0,000 |
1,7 |
0,873 |
3,1 |
3,013 |
0,4 |
0,006 |
1,8 |
0,987 |
3,2 |
3,207 |
0,5 |
0,027 |
1,9 |
1,108 |
3,3 |
3,405 |
0,6 |
0,060 |
2,0 |
1,235 |
3,4 |
3,609 |
0,7 |
0,100 |
2,1 |
1,369 |
3,5 |
3,818 |
0,8 |
0,146 |
2,2 |
1,508 |
3,6 |
4,031 |
0,9 |
0,198 |
2,3 |
1,653 |
3,7 |
4,249 |
1,0 |
0,256 |
2,4 |
1,804 |
3,8 |
4,471 |
1,1 |
0,321 |
2,5 |
1,960 |
3,9 |
4,698 |
1,2 |
0,394 |
2,6 |
2,122 |
4,0 |
4,930 |
1,3 |
0,475 |
2,7 |
2,279 |
4,5 |
6,220 |
t i|t|aśnienie: współrzędne podano dla H0 = 1; dla innych wysokości linii energi nad progiem ‘.półrzędne * i y należy mnożyć przez rzeczywistą wartość H0.
Tablica 3.5
Wartości współczynnika wydatku m dla progu bez wstawki prostej EF = 0 i EF < 0,6 H
(rys. 3.1)
»o Pg |
0 |
0,2 |
0,4 |
0,6 |
0,8 |
0 |
0,494 |
0,491 |
0,489 |
0,487 |
0,485 |
1 |
0,483 |
0,481 |
0,479 |
0,477 |
0,475 |
2 |
0,473 |
0,471 |
0,468 |
0,466 |
0,464 |
3 |
0,462 |
0,460 |
0,458 |
0,456 |
0,454 |
4 |
0,452 |
0,449 |
0,447 |
0,445 |
0,443 |
5 |
0,441 |
0,439 |
0,437 |
0,435 |
0,433 |
6 |
0,430 |
0,428 |
0,426 |
0,424 |
0,422 |
7 |
0,420 |
- |
- |
- |
— |
I
97