mas001 bmp

Okładkę projektował

Zygmunt Górnicki

Copyright

by Państwowe Wydawnictwo Warszawa 1963

W naszej literaturze historycznej efemeryczne państwo Miecława nie doczekało się dotąd jeszcze specjalnej monografii. Do .tematu tego nawiązywano natomiast dość często — bardziej szczegółowo lub ogólnikowo — na marginesie innych zagadnień. W rezultacie „sprawa Miecława” należy do najbardziej spornych problemów badawczych polskiej mediewistyki; mimo ogromnej liczby hipotez na ten temat nieliczne tylko przeszły definitywnie do historii historiografii, a zarówno w węzłowych, jak i drugorzędnych kwestiach opinia nauki dotąd pozostaje podzielona.

Rozbieżność poglądów badawczych znajduje częściową przyczynę w ubóstwie źródeł. Tylko dwa wiarogodne i niezależne od siebie przekazy mówią bezpośrednio o działalności Miecława: Kronika Galla oraz jedenastowieczny tekst ruski, zachowany ze skażeniami w niektórych latopisach. Wersje późniejszych kronik polskich są z reguły przeróbką Galla. Pośrednie światło rzucają pojedyncze wzmianki paru roczników niemieckich z XI i XII w., a także roczniki polskie i czeska Kronika Kośmy; źródła te nie znają postaci Miecława.

Okoliczności powyższe ustalają cel niniejszego studium. Jest nim dokładne przeanalizowanie tak bazy źródłowej, jak i. dorobku dotychczasowej literatury, na tej zaś podstawie dokonanie konkretnych faktograficznych ustaleń, które mogłyby zamknąć przestarzałe już spory i wytyczyć nowe kierunki dyskusji, a przez to utorować drogę przyszłej syntezie. Synteza ta w moim przekonaniu powinna objąć całokształt problematyki kryzysu polskiej monarchii wczesnofeudalnej w drugiej ćwierci XI w., którego jednym z przejawów był przejściowy zanik politycznej jedności państwa.

Konstrukcja pracy odpowiada jej analitycznym założeniom. Całość studium składa się właściwie z dwóch części: rozdziały I—III omawiają rolę państwa Miecława w sto-

5