stolarstwo6

220

czyli podestach (n. podesten fr. palier), i mocno są w belkach podłogowych lub na pierwszym stopniu pełnym wczopowane.

Słupki cieńsze utrzymujące rękojeść w pośrodku, mogą mieć kształt bardzo rozmaity, i osadzają się na czopy w szarugach i w rękojeści, lub tćż przy schodach ze stopniami nasadzaneini, słupki poręczowe osadzają się w środku szerokości każdego stopnia i w rękojeści. Fig. 217, 218, 219, 220, 221 i 222 przedstawiają różne wzory słupków poręczowych toczonych, które mogą

Fig. 217. Fig. 218. Fig. 219. Fig. 220. Fig. 221. Fig. 222.

być wyrobione z drzewa lub odlane z metalu. Niekiedy, a zwłaszcza przy schodach wązkich, przy których idzie o to, aby nie zmniejszyć ich szerokości przez poręcz, słupki ją składające, zwykle w tym razie metalowe, osadzają się na bocznej płaszczyźnie szaragów wewnętrznych, śrubując w tę płaszczyznę w stosownej odległości, ozdobne guzy metalowe, opatrzone z wierzchu mutrami,'W.które znów osadzają się na skręt śrubowy stosowne słupki poręczowe.

Przy wspaniałych budowlach i schody t&fcże niekiedy ozdabiają się bardzo bogato: w tym razie stopnie i szaragi często są fornerowanc i politurowane lub lakierowane^' Do fornerowania stopni użyte być muszą fornery przynajmniej V* cala grube, a członkowania na kancie przednim, składające się zwykle z walczyka lub piętki i z listewki, zawsze⁶z pełnego drzewa naklejane być muszą.

CZĘŚĆ DOBAT^OWA.,

O OCENIANIU WYROBÓW STOLARSKICH.

Niepodobna jest podać ścisłych zasad do oceniania tak wyrobów stolarskich, jak i produktów wszelkich innych rękodzieł; wartość ich bowiem zależy od wielu i bardzo zmiennych okoliczności, a mianowicie od ceny materyałów, od płacy dziennej robotnika, od jego zdatności, od większej lub mniejszej konkuren-cyi, od miejscowości, a wreszcie od rodzaju wyrobu i stopnia jego wykończenia, które w każdym przypadku mogą być inne, i na wartość wyrobu wpływać muszą, tak, że wszelkie ceny właściwe w je-dnćm miejscu i czasie, dla innych nie będą prawdziwemi. Dlatego też ograniczymy się tu tylko na podaniu, podług p. K. Martin, niektórych ogólnych wskazówek, służyć mogących głównie do oceniania robót budowlanych, jako najwięcej jednostajności co do roboty i rozmiaru przedstawiających, przyjmując za zasadę rachunku ilość godzin pracy, jaka jest potrzebną do wykonania pewnej roboty, jako najmnićj zmianie podległą, i ilość materya-łu, pika na pewną robotę wychodzi. Znając następnie wartość godziny pracy robotnika, w danćin miejscu i czasie, i cenę jednostki materyałów, łatwo będzie przez proste pomnożenie tych danych dojść ceny wyrobu.

Do ocenienia wszelkich wyrobów używa się zwykle za miarę pewna jednostka, np. łokieć lub stopa bieżąca, kwadratowa albo też sześcienna czyli kubiczna, znając wartość której, stosownie do jakości wyrobu, możemy przez wymierzenie wyrobu tą jednostką , i przez pomnożenie ilości jednostek miary w wyrobie zawartej przez cenę jednćj jednostki, znaleźć wartość wyrobu.

Tak samo i w stolarstwie, do ocenienia niektórych wyrobów, w których głównie przeważa długość, jak np. oprawy okien i. drzwi,