skan9 (2)

f

4.4. Standaryzowane krwinki wzorcowe 0 Rh+ opłaszczone przeciwciałami anty-D (SKWO+)

Odczynnik ten służy do kontroli ujemnych wyników testów antyglobulino-wych.

Stosowanie w PTA tylko kontroli ze Standardem anty-D nie zabezpiecza przed fałszywie ujemnymi wynikami pośredniego testu antyglobulinowego. Dlatego też wprowadzono dodatkową kontrolę, która ma na celu sprawdzenie wiarygodności każdego ujemnego wyniku testu antyglobulinowego. Metodyka tej kontroli jest skomplikowana i wieloetapowa ze względu na konieczność codziennego przygotowywania odpowiednio rozcieńczonej surowicy anty-D, którą następnie stosuje się do opłaszczania krwinek. Problem polega na tym, że w trakcie dłuższego przechowywania krwinek 0 Rh+ opłaszczonych przeciwciałami anty-D dochodzi do odrywania się przeciwciał. W związku z tym stopień opłaszczenia krwinek słabnie i stają się one nieprzydatne do badań po upływie jednego dnia.

W RCKiK opracowano technologię uzyskiwania krwinek 0 Rh+ opłaszczonych wystandaryzowaną ilością przeciwciał IgG anty-D, których przydatność do badań jest przedłużona [46]. Opracowanie polega na tym, iż dysponując surowicą

0    znanej ilości przeciwciał IgG anty-D, opłaszcza się krwinki 0 Rh+ wybranym jej rozcieńczeniem i uzyskane, słabo opłaszczone krwinki zawiesza się w specjalnym płynie konserwującym. Tak przygotowany odczynnik, przechowany w ampułkach w temperaturze 4-8°C jest trwały i może być stosowany do badań przez okres pięciu tygodni. Mając do dyspozycji ten odczynnik, można już w bardzo prosty sposób wykonać badanie weryfikacji ujemnych testów antyglobulinowych (Rozdz. III, pkt. 3.2.), które polega na tym, że w przypadku ujemnego wyniku testu antyglobulinowego, obecność niezużytego odczynnika antyglobulinowego jest wykazana poprzez dodatnią reakcję z krwinkami słabo opłaszczonymi przeciwciałami anty-D.

Odczynnik ten może być także stosowany do kontroli prawidłowego płukania krwinek w wirówkach automatycznych (Rozdz. III, pkt. 2.2.). Obecność aglutynacji w probówkach po całkowitym wypłukaniu białek z nadsączu świadczy o prawidłowej pracy wirówki.

Odczynnik SKWO+ jest objęty ochroną patentową pod numerem P-358566.

5. Odczynniki monoklonalne

W 1975 roku Kohler i Milstein opisali metodę unieśmiertelnienia pojedynczej komórki zwierzęcej. Metoda ta polega na wyizolowaniu ze śledziony uprzednio immunizowanej myszy pojedynczych komórek produkujących swoiste przeciwciała

1    połączeniu ich z komórkami szpiczaka. Powstała komórka - hybryda może się na-mnażać bez końca dzięki właściwościom komórki szpiczakowej. Opisana metoda dała początek produkcji przeciwciał monoklonalnych [10].

W ostatnich latach również do badań serologicznych wprowadzone zostały przeciwciała monoklonalne. Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Katowicach już od 1995r. konfekcjonuje odczynniki monoklonalne i jest ich

28

j serologia grup krwi w praktyce

dystrybutorem na całą Polskę (Tab. 2).

Jakość odczynników monoklonalnych zdecydowanie przewyższa odczynniki pochodzenia ludzkiego ze względu na ich wysoką swoistość i aktywność. Swoistość odczynników monoklonalnych polega na tym, że posiadają one przeciwciała produkowane przez pojedyncze klony, natomiast wysoka ich aktywność pozwala wykrywać antygeny o słabej ekspresji.

Ważną zaletą jest także fakt, że odczynniki te reagują w ciągu kilku minut, są łatwe w użyciu oraz wolne od czynników zakaźnych.

Tab. nr 2 - STANDARYZOWANE ODCZYNNIKI PRODUKCJI RCKiK KATOWICE

Nr kat.	Odczynnik	Charakterystyka	Zastosowanie
0109	Standard anty-D	IgG anty-D 0,1 IU /ml	do kontroli PTA i LEN
0106	Papaina STL	standaryzowana, liofilizowana, aktywność ustalona wobec azoalbu-miny 0,6-1,Oj. AzO/ml	do metod enzymatycznych
0108	LISS-L	niska siła jonowa (0,03 mol/l), stała wartość pH i ciśnienia osmotycznego (320-340 mOs/L)	do testu PTA i LEN
0511	SKW-PBS-ABO standaryzowane krwinki wzorcowe typ PBS-VERA do układu AB0	10% zawiesina krwinek grupy 0, A1 B w roztworze PBS, nie wymagają przemywania, nadają się bezpośrednio do badań	do określania grup układu AB0
0512	SKW-LISS 1 standaryzowane krwinki wzorcowe typ LISS-VERA do wykrywania przeciwciał	4% zawiesina krwinek w roztworze LISS, nie wymagają przemywania, nadają się bezpośrednio do badań	do wykrywania alloprzeciwciał odpornościowych
0513	SKW-LISS II standaryzowane krwinki wzorcowe typ LISS-VERA do identyfikacji przeciwciał	4% zawiesina krwinek w roztworze LISS, nie wymagają przemywania, nadają się bezpośrednio do badań	do identyfikacji alloprzeciwciał odpornościowych
0514	SKWO-BTA standaryzowane krwinki wzorcowe opłaszczone do kontroli BTA	krwinki opłaszczone wy-standaryzowaną ilością przeciwciał IgG anty-D dające wyniki w BTA < 2+	zestaw do kontroli BTA
0515	SKWO+ standaryzowane krwinki wzorcowe 0 Rh+ opłaszczone przeciwciałami anty-D	krwinki słabo opłaszczone standaryzowaną ilością przeciwciał IgG anty-D	do kontroli ujemnych wyników testów antyglobulinowych

serologia grup krwi w praktyce 1    29