— 29 —
swych formach; jak wówczas tak i teraz nie ona ale my odpowiedzialni za wybór jesteśmy. Nigdzie tak wiele nie znajdowano igieł jak tu: a więc praca domowa była szanowaną i upowszechnioną. Niedawno pod Bukiem wykopano bronzowe posążki, parę wołów (nr. 8) a może turów: były one spojone jarzmem u łbów i drążkiem u bioder tylnych, na karkach mają jakby podwójne wieńce. Odkrycia tego nie śmiemy jeszcze zaliczyć ściśle do okresu przedhistorycznego; ale jeżeli ono istotnie z tej epoki pochodzi, (co prawdopodobne) to byłby to najdawniejszy pomnik rolnictwa w kraju. Wszystko to cośmy tu przytoczyli, tłumaczy nam dlaczego z tej dzielnicy a nie z innej wyszły pokolenia tak długo przodujące grupie nadwiślańskich dzielnic.
Z bogatego w przedmioty bronzowe muzeum poznańskiego, podajemy szereg szpilek do włosów’, nr. 9—13 są to szpilki i igła, znalezione w urnach na obszernym cmentarzu w Nadzie-jowie pod Środą, w r. 1872;—nr. 14 i 15 przedstawiają również szpilki w urnach wykopane pod Rogoźnem; 16 i 17 w Dobieszewku: szpilek przctkniętych przez pierścień, jak 16 znaleziono trzy w urnach; 18 wyorano pod Czarnkowem nad Notecią wraz z trzema pierścieniami, z których jeden najlepiej zachowany, załączamy pod nr. 20. Kolec nr. 19 na jednym końcu okrągło zakończony’, na drugim płaski niby dłuteczko.
Na cmentarzu nadziejowskim, tak obficie dostarczającym przedmiotów bronzowych, jeden z dobywców znalazł w urnie na popiołach i kościach tabliczkę bronzową z rylcem, tuż pod pokrywką. Tabliczka cienka jak papier, narzędzie bardzo delikatne i na obu końcach doskonale zaostrzone. Jakie być mogło przeznaczenie tej pamiątki? Tu znaleziono w urnie szczypczyki nr. 20 B.
Podajemy też okazy ploszczylców (grotów) od strzał. Pierwszy z nich nr. 21 pochodzi z Ru6i; wszystkie zaś inne Dr. 22—26 z powiatu wieluńskiego, ze wsi Pichlice. Te ostatnie znalezione były przez owczarza na górze piaszezystój, w glinianem nasypiu, wraz z 2 skrętkami, 3 szpilkami i 69
zbiorów Biblioteki Głównej AGH http://www.bg.agh.edu.pl/