img245

26

26

3.2. Selekcja

Selekcja lo wybór na podstawie wcześniej przeprowadzonej oceny najlepszych genu tycznie zwierząt pod względem określonei cechy lub cech na rodziców przyszłego poko lenia Aby selekcja się powiodła potomstwo tych rodziców powinno być lepsze od zwl« rząt z pokolenia rodzicielskiego. Przeciwieństwem selekcji jest brakowanie polegając i na usuwaniu z hodowli zwierząt o gorszej wartości ewentualnie elimmaqa zwierzy chorych, starych itp Selekqa jest czynnikiem zmieniającym częstotliwość występow.i ma poszczególnych fenotypów oraz genów W praktyce hodowlanej stosuje się pod/n stada zwierząt gospodarskich ra stada zarodowe (hodowlane), reprodukcyjne i towarowi (produkcyjne) Dwa pierwsze stanowią główną bazę produkqi materiału zarodowoji-i stanowią aktywną część populacji w procesie doskonalenia pogłowia

3.3. Różnica selekcyjna

Miarą intensywności selekcji jest różnica selekcyjna (R_c) Jest to różnica między przeciętną wanościąfenotypowa cechy u rodziców (P_R) a przeciętna wartościąfenotypo wą cechy pokolenia (stada) rodzicielskiego (P)

R_s = Pr-P

Przykład W pewnym stadzie krów wydajność tłuszczu wynosiła 270 kg. Po seleki |! wybrano osobniki c średniej wydajności 300 kg Jaka będzie różnica selekcyjna?

R_s = 300 - 270 = 30 kg

Różnica se.ekcyjna w tym stadzie wynosi 30 kg tłuszczu w mleku.

W celu umożliwienia porównywania intensywności selekcji różnych cech. nawet t różnych gatunków zwierząt stosuje się tzw różnicę selekcyjną standaryzowaną (i)

R₅ - różnica selekcyjna

o - odchylenie fenotypowe wyrażone w tych samych jednostkach co różnica selekcyjna

Tab. 5 Wielkość różnicy selekcyjnej standaryzowanej (i) w zależności oc frakcji (%) wyselekcjonowanych zwerząt (p)

(wg Lush a)

p	i	P	i
1	2.67	30	1.16
2	2,42	40	0.97
3	2.27	50	080
4	2.15	60	064
5	206	70	0.5C
10	1,75	80	0,35
20	1,40	90	0,20

W tabeli 5 wyrażona została wartość róz nicy standaryzowanej (t) w zależności c l frakcji (%) wyselekqonowywanych zwierz. »i (P)

Przykład: Ile samców i samic należałoby wyselekaonować ze stada liczącego 1200 sztuk, jeżeli różnica selekcyjna dla cech/| zawartości białka w mleku wynosi 20 kg dl« samic (i J i dla samców 40 kg (i₀). a odchyl# nie standardowe odpowiednio 25 i 15 kg?

im = 35* = 0,8 co odpowiada 50% stada tj 600 samic i«, = ?? = 2,67 co odpowiada 1% stada tj. 12 samców

*    4 i fynnlM wpływające na intensywność selekcji

Mu*i.j intensywności (ostrości) selekcji jest wielkość różnicy selekcyjnej. Im bardziej •!*•* '•» .vi u« jat! Holokcja tym większa różnica selekcyjna Czynniki wpływające na wiel-

in| różnicy to

........ .. ‘ i plonność zwierząt - z liczniejszej populacji jest większa możliwość wybo-

' i' a uh /cąt przekraczających zdecydowanie wartość przeciętną cechy.

' i <"i "tiii>4< aolekcjonowanej cechy - w stadzie o zróżnicowanym poziomie danej •"My |n»t duży rozrzut wartości cech u zwierząt i łatwiej wybrać takie osobniki *■ n Aimjnia będzie znacznie przekraczać średnią stada a tym samym różnica •Hiiiłti yjnti będzie większa

*    " #i i Miint.« jonowanych cech jednocześnie-ponieważ trudniej znaleźć zwierzęta

kl.....I .yiyłiy wybitno pod względem selekcjinowanych cech w związku z czym musi

my M jicnic/yć lub obniżyć kryteria selekcji

' ¹ i i/wini/, it potrzeba do reprodukcji -chcą zwiększyć liczebność pogłowia stada ' '• ' . i,vngo należy złagodzić selekcję, aby do dalszej hodowli przeszło więcej

*    ¹ .....u" ny trzeba pamiętać, że poniesione nakłady zwierzęta muszą zwrócić

••^ymi pn. iuMftrnl i dlatego me można zbyt szybko eliminować ich ze stada

'i Ułapi. p(ikolon (odstęp między pokoleniami) (T) - jest to średni wiek rodziców w •'*•11 wy«Innu i potomstwa przeznaczonego do hodowli.

r ^w. * ^w    r - ^T£JLL"

wiek w c/nsio pierwszej ciąży,    T* - średni odstęp pokoleń,

• '«*»• w c/ailo ostatniej ciąży,    T₀ - odstęp pokoleń dla samca,

T_m - odstęp pokoleń dla samicy Mik> iłć i klutępu pokoleń zalezy od wieku rozpoczynania użytkowania rozpłodowego l*“    o<i długości użytkowania zwierząt Odstęp pokoleń dla samców jest inny

'"ł 'i'** •umie, W hodowli wykorzystuje się często średni odstęp pokoień. który dla i * 'Hm .vyno«i f. lat, dla trzody chlewnej 2,5. dla owiec 3.5 ola koni -9. a dla drobiu - 1 rok ' " v <p.««,fy (diolęp między pokoleniami tym mniej potomstwa można zostawić co roku " i.....lukeji mada i tym samym można zaostrzyć selekcję ¹ łhaityp hodowlany (genetyczny)

•" j •fi.idywmt przeprowadzonej selekcji jest postęp hodowlany (AG), który jest " iimyd/y |>r/eciętną wartością genetyczną pokolenia potomnego ^_P) i rodziciel-

*NnmS    _{a a}

AG = Gp -Gr

mii Uh' pontępu hodowlanego zależy przede wszystkim od zmienności genetycz-

^................ iwane) cechy od wielkości różnicy selekcyjnej oraz od dokładności osza-

*^l*'**ni# wnrloic, hodowlanej

AG = ^ • o₀ ''

' I /"Widywany postęp hodowlany,

w .<. *ynnłk korelaqi wartości hodowlanej na fenotypową (miara dokładności

MM»ny)