img373 (5)

11

Naszyjnik z Pietroassa (Rumunia) z napisem, który wyryto zanim został pocięty na kawałki, a runy uszkodzone. G. Stephens, The Old-northern runie monuments of Scandinavia and England, t. 2 (London, Copenhagen 1867-1868).

podziału wyrazów: czy jest to jedno słowo (smacznego), czy dwa (dzień dobry)} A jeśli dwa, to jakie jest powiązanie obojga? Dzisiaj wiemy doskonale co oznaczają te dwa wyrazy, ale czy klucz do ich znaczenia przetrwa dwa tysiące lat?

Tego typu pytania trzeba zadawać w odniesieniu do wczesnych napisów - i aż nazbyt często zadaje się je na próżno. Na przykład, na masywnym złotym naszyjniku, który stanowił część dużego skarbu znalezionego w Pietroassa, w Rumunii, w 1837 roku, znajduje się runiczny napis gutaniowihailag. Możemy wysnuć właściwe przypuszczenia co do jego części. Pierwsza część, gutani, jasno zawiera nazwę plemienia, pod którą znani byli Goci (porównaj łacińską formę Gutones). Ostatnia część, hailag, jest pokrewna naszemu słowu „święty”, chociaż tutaj prawdopodobnie występujące w znaczeniu „nietykalny”. Ale jaki jest związek pomiędzy tymi dwoma elementami? Co oznaczają litery znajdujące się między tymi członami? I jakie implikacje ma to wszystko dla całości tekstu? Nie ma na to pewnej odpowiedzi, tylko wyważone przypuszczenia. Jednym z prawdopodobnych tłumaczeń jest „własność ludu gockie-go, święta, nietykalna”, lecz chociaż jest ono prawdopodobne, nie ma gwarancji, że słuszne. Jeżeli jednak jest słuszne, sytuuje skarb z Pietroassa w kontekście religijnym, o którym skądinąd nic nie wiemy.