IMG61

Tytuł oryfHahi IFuthering Hcighu

„,4*0,    Nerwtowi

jAN BŁOŃSKI, MtBCZYS«.AW KLIMOWICZ

C c«pm* *    n«*M' * ar,*—T»—

ffw ł**c

Prinud w PoJuhj

ISSN 0406-0636 ISBN 83-04-03055-1 ISBN H3-04-U30S6-X

***** N«<ułowy im OmIiMkI — Wyduwmawc., Wrato*    » lj*o«n* IfM

te- tVK

O^M*t «t KIO, ut drut. UJM (»U), wi hm At SA.lt ItM »*•»* “•Mwt* Wydwnatw bł W.L. temmi • Kntawic. Onk i ufra*t «sUMki Dntow UsMnrntatu Juufi&iikiBm w " -^J-------

WSTĘP

X. EPOKA EMILY BRONTE

Emily Jane Bronte (1818—1848) żyła jakby na skrzyżowaniu trzech dróg — w okresie, w którym zderzają się trzy odrębne światy: puścizna poprzedniego okresu, tj. końca XVIU i początku XIX w., w postaci utrwalonych wzorców dawnej organizacji społecznej, nawyków obyczajowych i kulturowych, i wykształconych modeli literackich; skomplikowana i chaotyczna teraźniejszość — najbardziej burzliwy okres skutków rewolucji przemysłowej, w którym dotychczasowa struktura społeczna i towarzyszące jej nawyki myślowe stają się anachroniczne; a wreszcie początek nowej epoki, zwanej wiktoriańską, którą cechuje długotrwały proces adaptacji do nowych zjawisk ekonomicznych i społecznych.

Rewolucja przemysłowa. W tym właśnie okresie tzw. rewolucja przemysłowa zaczęła przybierać postać kataklizmu, grożącego w każdej chwili wybuchem rewolucji społeczno-polityczne), przynajmniej w odczuciu współczesnych, żyjących pod wrażeniem nie tak dawnej rewolucji francuskiej. Potoczne określenie „rewolucja przemysłowa” odnosi się oczywiście nie do jednorazowego, brzemiennego w skutki przewrotu, lecz określa dość długotrwały proces, i — jak każdy proces — zakłada i ciągłość, i zmiany Słowo „rewolucja” wyraża w tym przypadku powszechne odczucie gwałtowności, dynamizmu i rozmiarów owych zmian, lecz były one przygotowane przez stopniowe, powolniejsze przemiany co najmniej poprzedniego stulecia i przez